بررسی یک ساله مسمومیت های نوجوانان و بالغین بستری در بیمارستان لقمان حکیم تهران در سال 1384

سابقه و هدف: در ایران، مرکزی که اطلاعات مسمومین سراسر کشور را جمع آوری نماید وجود ندارد. سرویس مسمومین بیمارستان لقمان تهران تنها مرکز دانشگاهی تهران بزرگ با قدمتی بیش از شصت و پنج سال به پذیرش بیماران مسموم پرداخته و اکثر بیماران مسموم تهران به آن ارجاع داده می شوند. هدف این مطالعه نشان دادن اپیدمیولوژی مسمومیت ها در این مرکز به عنوان الگوی تهران بزرگ در سال 1384 است. مواد و روش ها: این مطالعه به شکل مقطعی بر روی کلیه بیماران بستری نوجوان و بالغ بالای 12 سال در مجموعه مسمومین لقمان در سال 1384 انجام شد. متغیرهای تحقیق شامل نوع مسمومیت (بر اساس ICD10 )، انگیزه ، سن، فصل، سابقه اقدام مشابه، سابقه بیماری روانی، سابقه اعتیاد و پیش آگهی بودند. یافته ها: از مجموع 28002 بیمار مراجعه کننده به اورژانس مسمومین بیمارستان لقمان با مسمومیت حاد از اول فروردین 84 تا 29 اسفند همان سال، 12169 نفر (45/43%) در مجموعه مسمومین بستری گردیدند. مسمومیت های عمدی بیشترین علت بستری بیماران (6/83%) و مسمومیت های اتفاقی که در رأس آن ها سوﺀ مصرف مواد قرار داشت، علت بعدی بود (4/16%). مسمومیت با داروها شایع ترین علت مراجعه بیماران بود که در این میان دسته T42 (6/21%) وT43 (4/15%) شامل داروهای ضد افسردگی و بنزودیازپین ها و داروهای ضد تشنج در رأس قرار داشتند. مخدرها و شبه مخدرها T40 (8/11%) در رده سوم قرار داشتند. از نظر جنسی و فصل مسمومیت تفاوت عمده ای مشاهده نگردید. مرگ در 304 نفر از مراجعین بیمار (08/1%) اتفاق افتاد که شایع ترین علت آن مسمومیت با مواد مخدر (22/33%) و سپس مسمومیت با آفت کش ها (17/12%) در رأس آن فسفید آلومینیوم بود. الکل های سمی (در رأس آن ها متانول) و نیز داروهای سایکوتروپ (عمدتا ًضد افسردگی های سه حلقه ای) هر کدام علت فوت در 55/8% موارد بودند. 4/45% فوت شدگان سنی کمتر از 40 سال داشته و 35/73% مرد بودند. نتیجه گیری: علی رغم آن که ایران از بسیاری کشورهای غربی خودکشی کمتری دارد ولی روند خود مسموم سازی در جامعه رشد بسیار زیادتری از رشد جمعیت داشته و مسمومیت ناشی از سوﺀ مصرف مواد الگوی جنسی مسمومین را دچار تغییر کرده است. به نظر می رسد اقدامات کشوری برای کنترل سوﺀ مصرف مواد و آموزش مهارت های زندگی ناکافی بوده و مداخلات فوری برای حمایت بیماران و گروه های پر خطر لازم باشد. هم چنین آمار موجود نشان می دهد که با توجه به بررسی و مقایسه های انجام شده، احتمالاً این بیمارستان شلوغ ترین مرکز مسمومین در دنیا می باشد.