بررسی گسترش افقی شهر مشهد در چند دهۀ اخیر و تأثیر آن بر منابع آب

Authors

  • احمد پوراحمد استاد جغرافیا و برنامه‎ریزی شهری، دانشگاه تهران، ایران
  • سید علی حسینی دانشجوی دکتری جغرافیای و برنامه‎ریزی شهری، دانشگاه تهران، ایران
  • سید محمد حسینی دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، دانشگاه تهران، ایران
  • محمد نصیری دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تربیت تهران، ایران
Abstract:

الگوی حاصل از توزیع فضایی فعالیت‎های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می‎شود، بنا بر ماهیت پویا و متغیر شهرها، همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است، اما ناپایدارترین و نامطلوب‎ترین شکلی که شهرها تا کنون به خود دیده‎اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری است. شهر مشهد که شهر مورد مطالعه در این پژوهش انتخاب شده نیز از این مقوله مستثنا نیست. نتایج پژوهش نشان می‎دهد که رشد افقی سریع و بی‎برنامۀ شهر مشهد در دهه­های اخیر (1385– 1335) به بحران­های زیست‎محیطی، به‎ویژه در منابع آبهای سطحی و زیرزمینی منجر شده است. این مهم که با استفاده از روش‎های مختلف مانند عکس‎های هوایی، نقشه‎های موجود در سازمان‎ها، نقشه‎های توپوگرافی و نرم‎افزارهای GIS و SPSS انجام شده است، نتیجه می‎دهد که توسعۀ جسته‎گریختۀ مناطق شهری و صنعتی در حومۀ شهر مشهد، به‎صورت مستقیم و غیر مستقیم سبب تخریب و نابودی منابع آبی منطقه شده است. برای نمونه در دوره‎های مختلف رشد این شهر 88 رشته قنات و تعداد زیادی چشمه به‎کلی نابود شده‎اند که با نابودی این منابع آبی پایدار و بروز بحران کم‎آبی در شهر، از روش‎های جدید، مانند حفر چاه‎های عمیق و احداث سدها استفاده شده است که عمدتاً ناپایدارند. در حال حاضر با وجود صرف هزینۀ زیاد برای تأمین آب شرب، هنوز هم این شهر با مشکل کمبود آب مواجه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیلی بر گسترش افقی شهر مشهد در چند دهه اخیر (1335 – 1385) و تأثیر آن بر منابع خاک

یکی از مسائل مهم در حوزه برنامه­ریزی شهری، چگونگی رشد و توسعه فضایی شهر و الگوی حاصل از آن می­باشد. الگوی حاصله از توزیع فضایی فعالیت­های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می­شود، بنابر ماهیت پویا و متغیر شهرها همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است. اما ناپایدارترین و نامطلوب­ترین شکلی که شهرها تاکنون به­خود دیده­اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری می­باشد. شهر مشهد دومین کلانشهر کشور که...

full text

تحلیلی بر گسترش افقی شهر مشهد در چند دهه اخیر (۱۳۳۵ – ۱۳۸۵) و تأثیر آن بر منابع خاک

یکی از مسائل مهم در حوزه برنامه­ریزی شهری، چگونگی رشد و توسعه فضایی شهر و الگوی حاصل از آن می­باشد. الگوی حاصله از توزیع فضایی فعالیت­های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می­شود، بنابر ماهیت پویا و متغیر شهرها همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است. اما ناپایدارترین و نامطلوب­ترین شکلی که شهرها تاکنون به­خود دیده­اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری می­باشد. شهر مشهد دومین کلانشهر کشور که...

full text

تحلیلی بر گسترش افقی شهر مشهد در چند دهه اخیر (1335 – 1385) و تأثیر آن بر منابع خاک

یکی از مسائل مهم در حوزه برنامه­ریزی شهری، چگونگی رشد و توسعه فضایی شهر و الگوی حاصل از آن می­باشد. الگوی حاصله از توزیع فضایی فعالیت­های انسان شهری که از آن به فرم یا شکل شهر یاد می­شود، بنابر ماهیت پویا و متغیر شهرها همیشه در حال تغییر و دگرگونی بوده است. اما ناپایدارترین و نامطلوب­ترین شکلی که شهرها تاکنون به­خود دیده­اند، شکل گسترده یا گسترش افقی شهری می­باشد. شهر مشهد دومین کلانشهر کشور که...

full text

بررسی تأثیر برنامه های دولت بر گسترش افقی شهر تهران

اگر توسعه پایدار شهری را کارآمدی اقتصادی، عدالت اجتماعی و حفظ محیط زیست بدانیم یکی از پیش­شرط­های مهم تحقق آن، بهینه­سازی انواع بهره­گیری از زمین شهری است که در غیر این صورت شهرها دچار پدیده گسترش افقی و یا گسترش بی­رویه می­شوند. تاکنون مدل­های مختلفی برای شناخت شکل شهر و سنجش میزان پراکنش آن ارائه شده است. این تحقیق سعی بر آن دارد تا از طریق مدل­های مختلف مانند تحلیل زمانی تراکم شهری، روش توزی...

full text

بررسی کیفیت آب شرب استحصالی از منابع زیرزمینی بر بیماری‌های انسانی دهه اخیر در دشت مشهد

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 46  issue 3

pages  485- 504

publication date 2014-09-23

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023