بررسی گزاره «إِذَا کَذَبَ‏ الْوُلَاةُ حُبِسَ الْمَطَرُ...» در حدیث رضوی

Authors

Abstract:

فهم درست روایات معصومان (ع) به‎عنوان مهم‌ترین رسالت حدیث‌پژوهان، تنها با نگاه همه‌جانبه به آن‎ها و با درنظرگرفتن اموری مانند تشکیل خانوادۀ حدیثی، عرضه بر قرآن، درنظرداشتن سنن الهی، تجربیات بشری و... امکان‌پذیر است. بسیاری از خطاها و لغزش‌های معرفتی ناشی از نبود نگاه جامع به مجموعه منابع دینی (کتاب، سنت و عقل) است. این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و بهره گیری از تجربیات بشری، بر آن است که فراز «إِذَا کَذَبَ‏ الْوُلَاةُ حُبِسَ الْمَطَر» در یکی از روایات منسوب به حضرت علی‎بن موسی‎الرضا (ع) را بررسی کند. این حدیث که از نظر سندی معتبر ارزیابی می‌شود، دروغگویی حاکمان جامعه را یکی از عوامل نباریدن باران معرفی می‌کند. این نوشتار در پی آن است به این سؤال پاسخ دهد که چرا به‎خاطر گناه گروهی اندک، انسان‌ها و موجودات بسیاری که هیچ نقشی در آن گناه نداشته‌اند، باید مجازات شوند. آیا می‌توان افراد را به‎خاطر گناه دیگران مؤاخذه کرد؟ تحلیل این فقره از روایت با تشکیل خانوادۀ حدیثی و عرضه بر قرآن، این نتیجه را به‎دست می‌دهد که هر کس مسئول رفتار خویش است و گناه کسی به پای کس دیگر نوشته نمی‌شود. بنابراین، اگر مردمی به‎خاطر گناه حاکمان دچار تنگنای معیشت می‌شوند، از آن جهت است که به وظیفۀ خود در برابر حاکمان عمل نکرده‌اند و با سکوت تأییدآمیز خود، در رفتار ناپسند آنان شریک هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازپژوهشی اصطلاح حدیث موضوع با تأکید برتحلیل مفهومی و فرایندی حدیث «من کذب»

تلاش برای تعریف دقیق اصطلاح «حدیث موضوع» و فهم درست آن، در ارزیابی و اعتبارسنجی دقیق از روایات تأثیر مستقیم دارد، درک عمومی از حدیث موضوع به معنای برساخته شده و به دروغ به پیامبر2(و معصومینg) نسبت داده شده است؛ اما اضافه نمودن قید غیرعمدی در تعریف حدیث موضوع، با تعلیل شأن و جایگاه حدیث، بی شک به گاهِ شناسایی و اعتبارسنجی روایات، بر وسعت دایرۀ احادیثی که موضوع دانسته می شود، می افزاید و همان گونه...

full text

تحلیل سند و محتوای دو حدیث رضوی دربارۀ خلقت نوری

روایات دال بر خلقت نوری اهل بیت(ع) درمنابع حدیثی شیعه به تعداد زیاد و با طرق مختلف و مضامین مشابه از پیامبر(ص) و امامام معصوم(ع) نقل شده است. با وجود کثرت نقل این احادیث ازدیگر معصومان، از امام رضا(ع) تنها دو روایت دراین باره نقل شده است. در این مقاله این دو روایت نخست از نظر سندی، اعتبارسنجی رجالی شده و نیز تلاش شده با یافتن نخستین منابع مکتوب مشتمل ...

full text

متناقض‌نما در نمادهای شعر انشودة المطر

این جستار به متناقض‌نما در نمادهای شعرِ انشودة المطر سرودة بدر شاکر السیاب و نیز به چگونگی ظهور و حضور معنا در آنها می‌پردازد. در این نمادها تا پایان شعر، مضامینِ متناقض‌نمای غم و شادی، ترسالی و خشکسالی و مرگ و زندگی متبلور می‌شود. نامْ‌آوایِِِِِِِِِِِِِِِِِِِِِ باران نیز که تصویر مرکزی این شعر را تشکیل می‌دهد دستخوش چنین پارادوکسی است. تنش مستمر میان این نمادهای متناقض‌نما در نهایت با بارشِ یکریزِ باران به زندگی و ...

full text

بررسی اثبات کذب بودن سوگند در حقوق ایران و فرانسه

در دادرسی­های حقوقی، با فقدان بیّنه از سوی مدّعی، چنان­چه سوگند تحت شرایط خود اداء گردد، قاطع دعوا و موجب سقوط ادّعای مدّعی است. حال اگر پس از صدور حکم قطعی ثابت گردید که سوگند به دروغ یاد شده است، در فقه با مشکل حرمت نقض حکم حاکم، و در حقوق ایران و فرانسه با ایراد اعتبار امر قضاوت شده روبه­رو خواهیم بود. برداشت مشهور فقها از روایات این است که سوگند مدّعی­علیه تمام حقوق مدّعی را نسبت به مال مورد مناز...

full text

بررسی امکان اعمال حق حبس در اقاله

خواسته خواهان‌ها در این پرونده دو چیز بوده است: تایید فسخ قرارداد و خلع ید خواندگان از ملک موضوع قرارداد.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 28

pages  9- 27

publication date 2019-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023