بررسی گرایش دانشجویان به فساد اداری و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (مطالعه دانشجویان دانشگاه شهیدباهنر کرمان)

در این پژوهش کوشیده‌ایم با رویکرد بازدارندگی از جرم، نگرش دانشجویان را به ‌مسئله اجتماعی فساد اداری بررسی و عوامل جامعه‌شناختی مؤثر بر این پدیده اجتماعی را شناسایی و تبیین کنیم. برای تبیین فساد اداری که شکلی از انحراف اجتماعی (جرائم یقه‌سفیدان) است از نظریه‌های اجماعی تبیین‌کننده انحرافات اجتماعی همچون آنومی دورکیم، فشار ساختاری مرتون، نظریه کنش اجتماعی و آنومی، نظریه ناکامی منزلتی آلبرت کوهن، نظریه محرومیت نسبی، نظریه کنترل تراوس هیرشی و گات فردسان و نهایتاً نظریه انتخاب عقلانی استفاده کرده‌ایم. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی بوده است و تکنیک جمع‌آوری داده‌ها به‌طریق پرسش‌نامه‌ای است. برای تحلیل داده‌ها نیز از تحلیل واریانس و رگرسیون چندمتغیره متناسب با فرضیه‌های تحقیق استفاده شده است. نتایج این تحقیق از نمونه‌ای 406 نفری به صورت نمونه‌گیری طبقه‌ای نظام‌مند و ازطریق فرمول کوکران در جامعه آماری 15215 نفری دانشجویان دانشگاه شهیدباهنر کرمان در سال تحصیلی 90ـ91، نشان می‌دهد متغیرهای تعلق اجتماعی، انسجام اجتماعی، پایبندی به ارزش‌های دینی، تعهد اجتماعی، فقدان تناسب بین هدف و وسیله، ناکامی منزلتی و نهایتاً خودپنداره بیشترین رابطه را با نگرش به فساد اداری دارند. تحلیل چندمتغیره نیز نشان می‌دهد که ازمیان متغیرهای مستقل، متغیر فقدان تناسب بین اهداف و وسائل، تعلق اجتماعی، تعهد اجتماعی، ناکامی منزلتی و انسجام اجتماعی پاسخگویان بیشترین پیش‌بینی را درباب متغیر وابسته داشته است.