بررسی گذشته، حال و آینده تغییرات پوشش گیاهی مراتع البرز مرکزی در ارتباط با تغییر اقلیم

Authors

  • آین کولین پرنتایس استاد دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه کالج سلطنتی لندن، سیلوودپارک، انگلستان
  • جواد بذرافشان دانشیار گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، دانشکده مهندسی فناوری کشاورزی، دانشگاه تهران
  • حسین ارزانی استاد گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
  • محمد جعفری استاد گروه احیا مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
Abstract:

شتاب در روند تغییرات اقلیمی باعث دگرگونی سریع وضعیت اکوسیستم ­های مرتعی شده است که یافتن روش ­های نوین ارزیابی این تغییرات راهی جهت مدیریت پایدار مراتع محسوب می­شود. به منظور بررسی روند تغییرات پوشش گیاهی ناشی از اثرات اقلیمی مراتع البرز مرکزی انتخاب شدند. شاخص نرمال‌شده تفاضل پوشش گیاهی (NDVI) با استفاده از تصاویر ماهواره ­ای لندست، سنجنده +TM، ETM و OLI برای سال­های 1366 تا 1395 (30 سال) استخراج گردید. با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده (SPI) روند خشکسالی مورد بررسی قرار گرفت. جهت پیش­ بینی تغییرات آتی پوشش گیاهی مراتع از مدل زنجیره مارکوف استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص (NDVI) از   سال­های گذشته تا حال نوسان داشته است به ­طوریکه ضمن افزایش موقتی تغییرات در بعضی سال­ها 1366 (0.86)، 1381 (0.87)، 1384 (0.87) و 1394 (0.86)؛ اما روند تغییرات کلی به ­صورت کاهش در میزان این شاخص در سال­های 1374 (0.53)، 1376 (0.65)، 1379 (0.62) و 1387 (0.61) به ­خصوص برای طبقات متوسط تا خیلی فقیر بوده است. همبستگی بالا (5/91%) بین شاخص SPI و NDVI نشان می­دهد که تقریباً در تمامی سال­های کاهش پوشش گیاهی، خشکسالی شدید تا متوسط رخ داده است. همچنین مدل پیش­بینی مارکوف تغییرات کاهشی شدیدی در میزان شاخص پوشش گیاهی برای سال­های 2031 و 2045 پیش­ بینی می­ کند. بنابراین مدیریت مراتع باید به گونه ­ای پیش برود که با روند افزایش تدریجی دما و تأثیرات منفی آن بر پوشش گیاهی، از طریق تنظیم ظرفیت چرایی و نیز جایگزینی دام­ های با عملکرد بالا و تقویت گونه ­های گیاهی مقاوم به خشکی نسبت به شرایط آینده آمادگی یابند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر اقدامات احیائی بر تغییر عملکرد پوشش گیاهی در مراتع دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی

هدف از تحقیق حاضر بررسی اقدامات احیائی بر تغییر عملکرد پوشش گیاهی و ترسیب کربن خاک در مراتع دامنه­های جنوبی البرز مرکزی می­باشد. نمونه­برداری از پوشش گیاهی در فصل رویش منطقه، اردیبهشت و خرداد، به روش تصادفی- سیستماتیک در 400 پلات 2 مترمربعی در امتداد 40 ترانسکت 100 متری انجام شد. در هر پلات درصد تاج پوشش، حضور گونه­ها، ویژگی­های کارکردی گونه­ها از جمله فرم رویشی، نوع پراکنش، نوع گرده افشانی و ف...

full text

تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی در گذشته، حال و آینده

تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی به موادی اطلاق می‌شود که در مقادیر بسیار کم تأثیرات بسیار بزرگی بر رشد و نمو گیاهان می‌گذارند. این ترکیبات می‌توانند طبیعی یا مصنوعی باشند که فرم طبیعی آن را هورمون‌های گیاهی می‌نامند. بعضی از این ترکیبات ده‌ها سال است که شناخته شده و نوع و میزان واکنش گیاهان به آنها نیز مشخص می‌باشد، درحالی که بسیاری از آن‌ها تنها در سال‌های اخیر شناسایی شده‌اند. برخی از تنظیم کننده‌ه...

full text

تأثیر قرق بر تغییرات پوشش گیاهی مراتع استپی استان یزد در دو دهه گذشته (83-1365)

مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط چرای مداوم و حفاظت از چرا در مدیریت آتی رویشگاههای مرتعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به همین انگیزه اثرات قرق دو دهه گذشته (83-1365) بر پوشش گیاهی مراتع واقع در محدوده ایستگاه تحقیقات مرتع نیر به عنوان الگویی از مراتع استپی استان یزد مطالعه گردید. سه قطعه آزمایشی نسبتاً یکنواخت، هر یک به مساحت 5/7 هکتار در محدوده اراضی قرق شده ایستگاه انتخاب شد. این اراضی ا...

full text

بررسی تأثیر قرق بر تغییرات پوشش گیاهی در مراتع سهند

در سال‌های اخیر فشار بیش از حدی به منابع تجـدیدشونده به‌ویژه مـراتع کشـور وارد شده‌است. بهره‌برداری بی‌رویه موجب کاهش کمی و کیفی علوفه مراتع شده‌؛ از این‌رو بررسی تأثیر قرق و چرا بر تغییرات پوشش گیاهی لازم و ضروریست. در این تحقیق تأثیر قرق بر تغییرات پوشش گیاهی منطقه سهند از سال 1380 تا 1385 مورد مطالعه قرار گرفت. بدین‌منظور تغییرات پوشش گیاهی در داخل و خارج قرق با استقرار پلات‌های ثابت بررسی ش...

full text

تغییرات اقلیم و پوشش گیاهی هولوسن در ایران

در مورد شرایط اقلیم دیرینه ایران، اطلاعات جامع و فراگیری وجود ندارد.غالبا مطالعات به صورت پراکنده بوده و عمدتا از نظر مکانی در مناطق غرب و شمال غرب ایران تمرکز دارند. در این پژوهش تعداد 110 اثر علمی که در زمینه اقلیم گذشته ایران با استفاده از روشهای مختلف از جمله رسوب شناسی، گرده ­شناسی و حلقه­ های درختی و ... انجام شده است، مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه اخیرا شواهد جدیدی از تغییر پوشش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 3

pages  1- 18

publication date 2018-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023