بررسی کارایی مدل دمپستر- شافر در پتانسیل‌یابی مناطق مستعد فرسایش خاک حوزه آبخیز کاکارضا در استان لرستان

Authors

  • حسین زینی وند دانشیار گروه آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان
  • سمیرا قربانی نژاد دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان
  • علی حقی زاده استادیار گروه آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان
  • ناصر طهماسبی پور استادیار گروه آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه لرستان
Abstract:

شناسایی مناطق مستعد فرسایش می ­تواند به عنوان یکی از مهمترین پیش زمینه­ های ضروری برای اجرای اقدامات حفاظت خاک درنظر گرفته‌ شود. در این تحقیق کارایی مدل دمپستر- شافر در پتانسیل‌یابی مناطق مستعد فرسایش حوزه آبخیز کاکارضا در استان لرستان موردبررسی قرار گرفت. ابتدا لایه‌های رقومی متغیرهای مؤثر در فرسایش شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، انحنای سطح زمین، سنگ‌ شناسی، کاربری اراضی، فاصله از رودخانه، خاک و شاخص رطوبت توپوگرافی تهیه ‌گردید. همچنین 29 موقعیت فرسایش‌یافته از نقاط فرسایشی موجود منطقه در بازدید میدانی که موقعیت آن­ها در تاریخ 20 تیرماه 1395 با GPS  و از طریق گوگل ارث به دست آمده بود به صورت لایه موقعیت رقومی درآمده و به‌صورت تصادفی به گروه‌های آموزش (70%)  و اعتبارسنجی (30%) تقسیم‌گردید. لایه‌های مربوط به متغیرهای محیطی نظیر کاربری اراضی ابتدا بر اساس بازدیدهای میدانی اصلاح و طبقه‌بندی‌ شد و بر اساس تراکم نقاط فرسایشی در منطقه موردنظر و تجزیه‌وتحلیل مدل دمپستر- شافر، وزن هریک از کلاس‌ها تعیین و نقشه پتانسیل مناطق حساس به فرسایش بر اساس مدل دمپستر- شافر تهیه شد. اعتبارسنجی نقشه نهایی بر اساس داده‌های گروه اعتبارسنجی و روش منحنی مشخصه عملکرد نسبی (ROC) انجام شد. نتایج نشان‌داد که نقشه دارای میزان اعتبار 21%  بوده که بیانگر قابلیت ضعیف این مدل در پتانسیل‌یابی مناطق حساس به فرسایش خاک می‌باشد. بنابراین می‌توان بیان‌داشت این مدل بر خلاف توانایی خوبی که در تعیین مناطق مستعد و حساس به سایر پدیده ­هایی نظیر سیل، فرسایش خندقی و غیره دارد، قابلیت پتانسیل‌یابی فرسایش سطحی را ندارد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی فلوریستیک حوزه آبخیز نوژیان (استان لرستان)

در پژوهش حاضر پوشش گیاهی حوزه آبخیز نوژیان در استان لرستان بررسی شده است. حوزه آبخیز نوژیان با مساحت 34000 هکتار و موقعیت جغرافیایی 23 °48 تا 40 °48 طول شرقی و 17 °33 تا 60 °33 عرض شمالی در حوزه آبریز سد دز، در استان لرستان قرار دارد. حداقل ارتفاع منطقه 770 متر و حداکثر آن 3012 متر است. گیاهان منطقه با روش‌های مرسوم مطالعات فلوریستیک منطقه‌ای جمع‌آوری و بر اساس روش‌های تاکسونومی گیاهی و بر اساس...

full text

بررسی کارایی مدل RHEM در برآورد فرسایش (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سنگانه- خراسان رضوی)

Computer simulation models are increasingly popular for predicting soil loss to quantify the processes of detachment, transport and deposition of eroded soils. To assess the effects of different management on soil erosion, selecting the best models and their validation a positive step is considered. In this research the Rangeland Hydrology and Erosion Model (RHEM) was evaluated by using soil er...

full text

کارایی مدل ترکیبی نسبت فراوانی-ماشین بردار پشتیبان در شناسایی مناطق مستعد سیل آبخیز کلات

جاری شدن سیل آثاری منفی بر محیط زیست، اقتصاد، جوامع انسانی و صنعت دارد. امروزه، کاربرد مدل‌های پیشرفتۀ سیلاب برای شناسایی مناطق حساس و بهبود سیستم مدیریت سیل رشد چشمگیری داشته است. در این میان، تعدادی از محققان با ترکیب برخی مدل‌‌ها به نتایج قابل قبولی برای شناسایی مناطق مستعد سیل دست یافتند. از آنجا که آبخیز کلات از منظر سیلاب به‌خصوص سیلاب‌های اخیر سال 1398 جزء مناطق پرخطر استان خراسان رضوی م...

full text

اولویت بندی مناطق مستعد احداث ژئوپارک در استان لرستان

استان لرستان به عنوان پایتخت ژئوتوریسم ایران با انواع عوارض ژئومورفیک منحصر بفرد مانند غارها، آبشارها، دریاچه ها، تنگ ها و با قابلیت های تاریخی و زمین شناسی فراوان، دارای مناطق بهینه و مستعدی جهت احداث ژئوپارک می باشد. از اهداف این تحقیق که از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه ای می باشد، می توان شناسایی و معرفی جاذبه های ژئوتوریستی، اولویت بندی معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز و شناسایی مناطق بهینه اح...

full text

شناخت مناطق حساس به فرسایش از طریق بررسی مدل Fargas (مطالعه موردی : حوزه آبخیز سنگاب)

جهت شناخت منابع بحرانی رسوبزا در سطح حوزه­های آبخیز بزرگ، میتوان براحتی از اطلاعات در دسترس زمینی در مقیاس منطقه­ای استفاده کرد. روش تحقیق حاضر جهت کسب ارزیابی­های لازم به صورت کمی برای مدیریت محیطی تهیه شده است. لذا تلاش میکند روش Fargas و همکارانش را مطالعه و استفاده نماید. این روش در یکی از زیرحوزه­های، حوزه آبخیز حبله رود به نام سنگاب با سطح 71/7684 هکتار در شمال شرقی ایران و در قسمتهای اقل...

full text

ارزیابی کارایی مدل بیشینه آنتروپی در پیش‌بینی استعداد وقوع فرسایش آبکندی حوزه آبخیز کشکان-پل‌دختر

فرسایش آبکندی، مشکلی مهم در مدیریت منابع طبیعی و توسعه پایدار بوده که غالباً با پیامدهای زیست­‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی همراه است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت مدل بیشینه آنتروپی برای پیش‌­بینی مکانی استعداد وقوع فرسایش آبکندی در حوزه آبخیز کشکان-پل‌دختر، واقع بین استان­‌های لرستان و ایلام انجام شد. ابتدا بر اساس بررسی­‌های میدانی و با استفاده از دستگاه GPS، نقشه پراکنش فرسایش­ آبکند...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 3

pages  100- 114

publication date 2018-10-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023