بررسی ژرف ساختهای ناسازواری در طنز تلخ «احمد مطر»

ناسازواری تفکری است که بر انکار اختلاف بین اوضاعی که سزاوار است باشد و اوضاع کنونی سایه افکنده است، نوعی حسن تعبیر با روشی غیر مستقیم برای اصلاح عیوب جامعه، رابطه‌ای سرّی بین نویسنده و خواننده که هنگام وحشت و خفقان بروز می‌نماید. ازجمله جنبه‌های زیبایی شناختی ناسازواری، ایجاز و تناقض در معنا می‌باشد. در این جستار با روش توصیفی-تحلیلی، به جستجوی اجزاء، عناصر و اقسام ناسازواری و همچنین اهداف بکارگیری آن در طنز تلخ « احمد مطر» پرداخته شده‌است. اهم نتایج حاصل از این پژوهش عبارتند از: اکثر قصاید مطر مانند یک نمایشنامه، با طنزی ناسازوار و نقدی گزنده، غرق در غموض است، وجه تمایز این قصاید، ساده لوحی و غفلت ساختگی نویسنده می‌باشد؛ واقعیت‌هایی که مطر با تکنیک‌های مختلف سعی در پوشاندن آن دارد، در ناسازواری با استفاده از معانی متضاد، به طور کامل آشکار می‌گردد و خواننده به سوی این واقعیت‌ها سوق داده می‌شود؛ شاعر از انواع ناسازواری لفظی و تصویری در شعر خود بهره برده‌است اما  ناسازواری لفظی که در سطح واژگان جریان می‌یابد در بیشتر موارد مانند ناسازواری تصویری به خلق تصویر مرکب متناقض می‌انجامد. هدف شاعر از بکارگیری طنز ناسازوار ، بیان تفاوت مضحک اوضاع نابسامان سیاسی- اجتماعی حاکم بر جامعه عربی با وضعیت آرمانی است؛ بیداری، اصلاح جامعه و مبالغه نیز از دیگر اهداف وی می‌باشد.