بررسی پویایی اجزای فیزیکی کربن آلی خاک‌دانه‌های پایدار در انواع مختلف کاربری اراضی

در این تحقیق افق‌های مشابه (A، AB، B1) از کاربری‏های جنگل پهن‏برگ، جنگل سوزنی‏برگ، و مرتع انتخاب و درصد خاک‌دانه ‏های پایدار در آب آن‌ها تعیین شد. در هر یک از کلاس‏های خاک‌دانه ‏های پایدار افق A، مقادیر قطعات مواد آلی آزاد، بخش درون‏ خاک‌دانه ‏ای، و کمپلکس‏های رس+سیلت بر حسب چگالی و اندازه تعیین و مقدار کربن و نیتروژن آن‌ها با دستگاه تجزیة عنصری CHN اندازه‏گیری شد. در هر نوع کاربری غالباً با کاهش اندازة خاک‌دانه درصد خاک‌دانه‏های پایدار و مقدار کربن آلی آن‌ها افزایش یافته است. با مطالعة پایداری خاک‌دانه ‏ها در آب مشخص شد خاک‌دانه ‏های بزرگ‌تر از 2 میلی‏متر به تغییر کاربری جنگل حساسیت بیشتری نشان می‌دهند. از سویی دیگر، بخش‏های F-LF، F-POM، و IA-POM در مقایسه با سایر اجزای کربن شاخص‏های حساس‏تری به تغییر کاربری تشخیص داده شدند. ترتیب تجزیه‏پذیری اجزا از توالی F-LF>F-POM>IA-POM>IA-S+C تبعیت می‌کند که نقش مهم خاک‌دانه‏ ها را در حفاظت از مواد آلی نشان می‏دهد.