بررسی و نقد دیدگاه ملارجبعلی تبریزی و قاضی سعید قمی در الهیات سلبی

author

  • حمیدرضا خادمی دکتری فلسفه تطبیقی، هیئت علمی سازمان سمت، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی
Abstract:

ملارجبعلی تبریزی و شاگردش قاضی سعید قمی تلقی خاصی از خداوند را مطرح می­کنند. این دسته از فیلسوفان برآنند که در مورد خداوند نمی‏توان به نحو ایجابی سخن گفت و تمام صفات الهی به سلب بر می­گردد. در این دیدگاه اساس الهیات سلبی، اشتراک لفظی وجود است. الهیات برآمده از این مکتب صبغة دینی و نوافلاطونی دارد. این مقاله درصدد بررسی زمینه شکل گیری، بیان آراء و مبانی فکری ملارجبعلی تبریزی و قاضی سعید قمی در الهیات سلبی و نقد آنها است. پس از بررسی و نقد دلایل آنان به بیان ناسازگاری با پاره‏ای از آموزه­های فلسفی بر مبنای قاعدة الواحد پرداخته شده است. از این رو مقاله حاضر در صدد بحث تفصیلی پیرامون صفات و افعال الهی نیست. از آنجا که این دو فیلسوف به شدت تحت تأثیر آموزه های نوافلاطونی­اند، هم اندیشی و تأثیر پذیری آنها از آرای فلوطین نیز نشان داده شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی دیدگاه الهیات سلبی ابن‌میمون و قاضی سعید قمی

 در طول تاریخ اندیشه، مسائلی نظیر علم ما به خدا، سخن گفتن از او، راه‌های تقرب و اسما و صفات او، به‌طور عام همواره مطرح و محل مناقشه بوده است. این مسئله برخی را به‌سمت الهیات ایجابی و برخی را به‌‌سوی الهیات سلبی سوق داده است. طرفداران الهیات سلبی معتقدند که تنها به شیوۀ سلبی می‌توان دربارۀ افعال و صفات خداوند سخن گفت به‌گونه‌ای که ابن‌میمون توصیف درست و بی‌نقص خداوند را صرفاً توصیف او به اوصاف سل...

full text

بررسی الهیات سلبی از دیدگاه قاضی سعید قمی و افلوطین

این پژوهش به بیان و بررسی تطبیقی الهیات سلبی از دیدگاه دو اندیشمند شرقی و غربی به نام قاضی سعید قمی و افلوطین پرداخته است. قاضی سعید بر مبنای مطلق و غیب الغیوب بودن ذات خدای متعال، او را بی اسم و رسم و غیرقابل شناخت می داند و معتقد است آن ذات نهان به گونه ای است که اعتبار هیچ کثرتی از جمله کثرت صفات در آن ممکن نیست و اسماء خدای متعال مرتبه ای از مراتب هستی و تجلیات آن ذات نهان اند که وجودشان بر...

15 صفحه اول

نقد و بررسی تطبیقی الهیات سلبی از دیدگاه ابن میمون قرطبی و قاضی سعید قمی

موضوع این رساله، «نقد و بررسی تطبیقی الهیات سلبی از دیدگاه ابن میمون و قاضی سعید» است که در چهار فصل به قرار ذیل تنظیم شده است. فصل اول، که تحت عنوان کلیات مطرح شده است، دربرگیرنده طرح مسأله، سوال های تحقیق، فرضیه تحقیق، سابقه انجام تحقیق، ضرورت تحقیق، روش تحقیق، هدف تحقیق، بررسی لغوی و اصطلاحی معنای الهیات سلبی، نگاهی به دو رویکرد سلبی و ایجابی در حوزه الهیات، مباحث مقدماتی نظیر اشتراک لفظی و...

15 صفحه اول

الهیات سلبی نزد فلوطین و قاضی سعید قمی

الهیات سلبی با طرح گزاره¬های سلبی در تبیین معرفت نسبت به خدا یکی از رویکردهای الهیاتی در دوران معاصر است. پژوهش در باب الهیات سلبی را می¬توان در سه بعد وجود شناختی، معرفت شناختی و زبان شناختی پی¬گرفت. شایان توجه است پژوهش¬های انجام شده در این حوزه غالباً به هر سه بعد مذکور اهتمام نداشتند. بر اساس الهیات سلبی خداوند وجودی برتر و متباین با خلق دارد، هرگز متعلق معرفت قرار نگرفته و بیان ناپذیر است ا...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 14

pages  125- 141

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023