بررسی و تحلیل درون‌مایه‌های اشعار رضوی شاعران معاصر عرب

author

  • حسین مهتدی دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه خلیج فارس
Abstract:

ادبیات متعهد یا «الأدب الملتزم» همواره مورد توجه شاعران معاصر عرب بوده است. یکی از موضوعاتی که شاعران معاصر عرب در اشعار خود به آن پرداخته‌اند اشعار رضوی است. شاعران روحانی معاصر عربِ اهل بیت(ع)، خود را به بیان حقایق و نشر فضایل این خاندان پاک موظف می‌دانند و در ایفای این رسالت، نهایت توان خود را به کار بسته‌اند و با معرفی نقش پیشوایی و طلایه‌دارانه امام رضا(ع) در میان مردم و  بیان مظلومیت و ستمی که بر ایشان رفته بود، بهترین استفاده‌‌ها را از هنر شعر برده‌اند. درون‌مایه‌های اشعار رضوی این شاعران به دو قسمت مدایح و مرثیه‌ها تقسیم می‌شود. مدایح رضوی مدایحی صادقانه و برآمده از عواطف و به دور از تکسب است و به موضوعاتی مانند جنبه‌های معنوی امام رضا(ع)، توسل و موضوع زیارت می‌پردازد و از پرداختن به توصیفات ظاهری امام رضا(ع) در این اشعار اجتناب شده و همچنین مرثیه‌های آنان نیز اشعاری بدون تکلّف است. در مرثیه‌ها نیز موضوعاتی مانند چگونگی شهادت آن حضرت و بیان خیانت‌های مأمون و غربت امام رضا(ع) توجه شاعران را به خود جلب کرده است. شاعران معاصر عرب برای بیان این اغراض از عناصر طبیعی همچون ستارگان، خورشید، دریا و صور بلاغی همچون تشبیه و استعاره و تضاد بهره می‌برند؛ همچنین از حوادث و رویدادهای تاریخی کمک می‌گیرند. از ویژگی‌های مهم اشعار رضوی اقتباس از آیات قرآن کریم و روایات است و این‌که مدایح و مراثی این شاعران برخلاف دیگر شاعران به ‌دور از نسیب و غزل است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش راهبردی بانوی قهرمان کربلاء در اشعار شاعران مسیحی عرب معاصر

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بازتاب شخصیت حضرت زینب (س) - به عنوان پرچمدار نهضت کربلا- در شعر شاعران مسیحی معاصر است زیرا شخصیت والا و نقش تعیین‌کنندۀ ایشان در حوادث عاشورا و مابعد آن، از جمله خطبه­های افشاگرانه­ای که برای بیداری افکار عمومی، بیان مظلومیت اهل‌بیت (ع) و افشای هویت دشمنان آنان ایراد کردند، سبب شده است تا نویسندگان و شاعران زیادی از آیین و مذاهب مختلف به مدح و ستایش ایشان به عنوا...

full text

بررسی اشعار تعلیمی و غنایی در آثار شاعران معاصر تاجیکستان

تاجیکستان، پاره‌ای از تن خراسان بزرگ است، همان خراسانی که روزگاری زادگاه بزرگان علم و ادب ایران زمین بوده است، بزرگانی چون رودکی، ناصرخسرو، مولوی، و... اکنون مدت هاست که از اصل خود جدا افتاده است. با وجود همه‌ی سختی هایی که در قرون معاصر تحمل کرده است، هنوز در شعر مردم این سامان، آثار تعلیم به سبک شاعران گذشته وجود دارد، همچنین آثار غنایی بی‌شماری نیز زینت بخش کتاب خانه‌های این دیار است. در این...

full text

احساس و عاطفه شاعران معاصر عرب نسبت به حقوق زنان

  زنان درکشور های عربی، در دهه های اول قرن  نوزدهم میلادی، از نظر برخورداری از حقوق اجتماعی، جایگاه مناسبی نداشتند.     شاعران سرزمین های عربی، همگام با سایر روشنفکران، کوشیدند تا برای دفاع از حقوق فردی و اجتماعی زنان در جوامع عربی، از شعر به عنوان ابزاری تأثیرگذار و فراگیر بهره ببرند. بنابراین، زن و موضوعاتی مانند اعطای آزادی به او و لزوم فراهم آوردن زمینه­ی علم آموزی برای این قشر، از مهمترین ...

full text

بررسی نوستالژی آرمان شهر در اشعار شاعران معاصر

آرمان ­شهر، جامعه­ای است که در آن جا مردم در رستگاری کامل زندگی می­کنند و هیچ اثری از رنج، اندوه، بیماری و امثال اینها نیست. در گستره ی شعر معاصر نیز شاعران هر یک با برداشت­های ویژه ی خود و برای ایستادگی در برابر سختی­ها و دلتنگی­های روزگار و رهایی از آن ها به ترسیم آرمان­شهر در شعر خود پرداخته­اند. مهمترین خاستگاه فکری آرمان­شهر در شعر شاعران معاصر را می­توان کهن ­الگو­ها، ایران باستان و اساطی...

full text

تأثیرپذیری شاعران معاصر عرب از مکتب ادبی رمانتیک

گرایش شاعران معاصر عرب به مکتب رمانتیک، نقطۀ آغازین تحول در این شعر به شمار می­رود و رمانتیک­ها از گروه­های پیشتازی هستند که دگرگونی ادبیات عربی و  همگامی آن با عصر جدید، با تلاش­های آنان شروع شد. هرچند تعداد این جماعت در ابتدا اندک بود و بیشتر تغییر در حوزه معانی شعر را مد نظر داشتند، اما طولی نکشید که شمار آنها بیشتر شد و دامنه تحول­خواهی آنان نیز، گستردش یافت به طوری که در مدتی کوتاه، محتوا ...

full text

سیمای حضرت زینب علیهاالسلام در شعر شاعران مسیحی معاصر عرب

شعر عاشورایی در ادبیات عربی قدمتی به درازای واقعه عاشورا دارد. یکی از شخصیت‌هایی که پس از وجود مبارک سیدالشهدا علیه السلام بیش‌ترین جلوه را در شعر و ادبیات آیینی و عاشورایی داراست، عقیله بنی‌هاشم حضرت زینب کبری سلام الله علیها می­باشد. شایان‌ذکر است که افزون بر شاعران مسلمان شیعه و اهل­سنت، شاعران و ادبای مسیحی نیز با سرایش اشعاری نغز به ایشان عرض ارادت کرده و دفترهای شعر خود را به ستایش حضرت ع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 30

pages  83- 124

publication date 2020-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023