بررسی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامه نگرانی‌های مرتبط با بیماری در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی

مقدمه: بیماران مبتلا به نارسائی قلبی، علائم جسمی، روانی و نگرانی‌های مربوط به مرگ و زندگی را از مشخصات بیماری، در زندگی خود می‌دانند. جهت سنجش نگرانی‌های مرتبط با بیماری در این بیماران ابزاری اختصاصی و متناسب با فرهنگ آنان موجود نمی‌باشد. پژوهش حاضر با هدف طراحی و روان‌سنجی پرسشنامه نگرانی‌های مرتبط با بیماری در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی، انجام شد. روش: پژوهش حاضر در دو مرحله کیفی و کمی انجام شد. بر اساس یافته‌های بدست آمده از مصاحبه‌ نیمه ساختار یافته با 22 نفر از بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مراجعه کننده به بیمارستان‌های حضرت رسول (ص)، امام حسین (ع) و شریعتی شهر تهران در سال 1391 و داده‌های بدست آمده از متون، مقالات و پرسشنامه‌های طراحی شده موجود، عبارات اولیه مربوط به پرسشنامه نگرانی‌های مرتبط با بیماری طراحی گردید. پس از تعیین روائی صوری و روائی محتوای پرسشنامه، روائی سازه و پایایی پرسشنامه بر روی 130 بیمار مبتلا به نارسایی قلبی تعیین گردید. تجزیه و تحلیل آماری با نرم‌افزار SPSS v.19 انجام شد. یافته ها: با انجام روائی صوری و روائی محتوا و تحلیل عاملی اکتشافی، پرسشنامه 23 عبارتی با چهار عامل (9 عبارت در عامل اول، 8 عبارت در عامل دوم، 4 عبارت در عامل سوم و 2 عبارت در عامل چهارم) ساخته شد. دو عامل "استقلال شناختی" و "استقلال عملکردی" به عنوان عوامل زیرمجموعه بعد "استقلال" و دو عامل "نگرانی جسمی-روانی" و "نگرانی از آینده بیماری" به عنوان عوامل زیرمجموعه بعد "نگرانی مرتبط با علائم" درنظرگرفته شدند. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 90/0=α و با استفاده از روش دونیمه‌کردن 89/0r= برآورد گردید. نتیجه‌گیری: پرسشنامه نگرانی‌های مرتبط با بیماری، از درجات قابل قبول و بالایی از اعتبار و پایایی برخوردار می‌باشد. لذا، استفاده از این پرسشنامه می‌تواند در هدایت پژوهش‌های بعدی مرتبط با نگرانی‌های بیماران مختلف سودمند باشد