بررسی ویژگی‌های روانسنجی فرم کوتاه اندازه‌گیری بازتاب اخلاق اجتماعی در دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی­های روانسنجی ( پایایی، روایی و تحلیل عوامل) مقیاس «فرم کوتاه اندازه­گیری بازتاب اخلاق اجتماعی» ( گیبز، باسینگر و فولر) در دانش‌آموزان کم­توان ذهنی خفیف شهر شیراز انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش­آموزان با کم­توانی ذهنی خفیف بالای 16 سال دوره متوسطه شهر شیراز بود. نمونه‌ پژوهش شامل 80 دانش­آموز با کم­توانی ذهنی خفیف بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه­ای تصادفی از بین چهار مرکز دخترانه و پسرانه دانش­آموزان با ناتوانی ذهنی انتخاب شدند. هم‌چنین 80 دانش‌آموز بدون ناتوان ذهنی نیز به شیوة همتاسازی ( متغیر جنسیت و سن) جهت بررسی روایی افتراقی انتخاب شدند. به منظور بررسی متغیر پژوهش، مقیاس «فرم کوتاه اندازه­گیری بازتاب اخلاق اجتماعی» (گیبز و همکاران) بر روی هر یک از شرکت­کنندگان اجرا شد. روایی مقیاس به شیوه تحلیل عامل، همسانی درونی، روایی صوری و روایی افتراقی و پایایی مقیاس به روش بازآزمایی، آلفای کرنباخ و ضریب توافق بین نمره­گذاران مورد ارزیابی قرار گرفت. محتوای مقیاس به شیوه مؤلفه‌های اصلی مورد تحلیل عاملی قرار گرفت و نتایج تحلیل، سه عامل (اعتماد، زندگی و قانون) را نشان داد. ضرایب همبستگی عوامل با یکدیگر و نمره کل در تمامی موارد معنی­دار و بین 47/0تا 87/0 متغیر بود. همچنین ضریب پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرنباخ برای کل مقیاس 82/0و برای بعد اول، دوم و سوم به ترتیب 77/0، 57/0و59/0 بدست آمد. ضریب پایایی نمره‌گذاران و بازآزمایی نیز به ترتیب  95/0و 91/0 برای نمره کل مقیاس محاسبه شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تی مستقل نیز نشان داد که بین دانش­آموزان با و بدون کم­توانی ذهنی خفیف در نمره کل مقیاس قضاوت اخلاقی و ابعاد آن، در سطح (001/0p<) تفاوت معناداری وجود دارد. یافته­های حاصل نشانگر کفایت و کارایی این مقیاس برای استفاده در فرهنگ جامعه ایرانی بود.