بررسی واکنش ارقام گلرنگ به تیمار های آبیاری در کشتهای بهاره و تابستانه

چکیده نوسانات بارندگی و دسترسی به منابع آب زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه‌خشک، عملکرد و اجزای عملکرد محصولات زراعی را به‌ویژه در کشت‌های بهاره و تابستانه تحت تأثیر قرار می‌دهد. گل‌رنگ یکی از گیاهان روغنی بومی ایران است که نسبت به خشکی مقاوم است. این آزمایش به‌صورت کرت‌های دو بار خردشده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل دو تاریخ کشت بهاره و تابستانه، فاکتور فرعی شامل سه تیمار آبیاری (شاهد، قطع آبیاری در شروع گلدهی و قطع آبیاری از دوره پر شدن دانه) و فاکتور فرعی فرعی شامل نه رقم گلرنگ بود. تاریخ کاشت بهاره نسبت به تابستانه در تمامی صفت‌های اندازه‌گیری شده اختلاف معنی‌دار داشت. عملکرد دانه در تاریخ کشت فروردین‌ماه 3070 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به تیرماه، 62 درصد افزایش نشان داد. تیمار آبیاری بر ارتفاع، تعداد دانه در غوزه و عملکرد دانه اثر معنی‌دار داشت و قطع آبیاری باعث کاهش تعداد دانه در غوزه و عملکرد گردید. عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری در دوره پر شدن دانه و دوره گلدهی نسبت به تیمار شاهد به ترتیب 21 و 54 درصد کاهش نشان داد. در بین ارقام، صفه و گلدشت دارای بالاترین عملکرد دانه بودند و در تیمار قطع آبیاری در شروع گلدهی بین ارقام اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. به‌طورکلی رقم‌های ایرانی نسبت به ارقام مکزیکی توانایی بهتری برای مقاومت به تنش و تولید عملکرد دانه بالاتر داشتند.