بررسی همبستگی بارش‌های پاییزه حوضه‌های آبریز ایران با نمایه‌های دورپیوندی

Authors

  • الهام پیشداد گروه اقلیم‌شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
  • جلیل هلالی گروه مهندسی آبیاری و آبادانی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
  • معصومه علی دادی گروه اقلیم‌شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
Abstract:

تغییرات بارش فصلی و سالانه تابع عوامل طبیعی و اقلیمی متعددی است که یکی از مهم­ترین آن­ها نمایه­های دورپیوندی هستند. هدف مطالعه کنونی، ارزیابی و بررسی همبستگی نمایه­های دورپیوندی با بارش­های پاییزه حوضه­های آبریز 30 گانه ایران است. به این منظور، داده­های بارش فصل پاییز 717 ایستگاه سینوپتیک، اقلیم­شناسی و باران­سنجی در یک دوره اقلیمی 28 ساله (1988-2015) بدون خلأ آماری و همگن انتخاب و همبستگی آن­ها با هشت نمایه دورپیوندی SOI، MEI، NAO، AO، NCP، C-SST، M-SST و P-SST با هشت تاخیر زمانی به دست آمد، سپس معناداری آن­ها بررسی و در نهایت تحلیل شدند. نتایج نشانگر همبستگی مثبت معنادار نمایه­های MEI (1/29 تا 3/43 درصد ایستگاه­های حوضه­های غربی، جنوبی، شرقی و شمال شرقی) و نمایه NAO (4/29 درصد ایستگاه­های حوضه­های شمال غربی) بودند در حالی که دو نمایه SOI (در 3/23 تا 7/53 ایستگاه­های حوضه­های غربی، جنوبی، شرقی و شمال شرقی) و C-SST (3/23 ایستگاه­های حوضه­های جنوب شرقی) دارای همبستگی منفی و معنادار بودند. از نظر گام زمانی مشخص شد شاخص­های Oct-MEI (3/43 درصد ایستگاه­ها همبستگی مثبت) و Aug-SOI (7/53 درصد ایستگاه­ها همبستگی منفی) با بیشترین ایستگاه­های مورد مطالعه همبستگی معنادار داشتند. بررسی حوضه­ای مشخص کرد فراوانی همبستگی­های معنادار در حوضه­های آبریز مختلف بین 9/10 الی 36 درصد متغیر است. نتایج این پژوهش نشان می­دهد که حدود 10 حوضه از حوضه­های مورد مطالعه با بیش از 30 درصد نمایه­های دورپیوندی همبستگی معنادار دارند که در هر حوضه آبریز متغیر است. بنابراین، نمایه­های دورپیوندی را با گام­های زمانی مختلف می­توان به عنوان متغیرهای پیش­بینی کننده بارش پاییزه در حوضه­های آبریز ایران مورد استفاده قرار داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی نقش رودباد جنب حاره ای در کنترل بارشهای ایران

هسته های سرعت باد بیش از 30 متر در ثانیه در حاشیه استوایی بادهای غربی را رودباد جنب حاره ای گفته که نقش موثری در کنترل مولفه های آب و هوایی عرضهای پایین و میانه منجمله میزان و تعداد روز های بارش دارد، اشاره نمود. بهرحال کشور ایران، از جمله مناطق جغرافیایی می باشد که اقلیم خشک و نیمه خشک بر پهنه وسیعی از آن گسترش یافته است، این عامل باعث می گردد که عوامل تاثیرگذار بر تغییرات بارش آن منجمله؛ تغیی...

full text

النینو و رابطه آن با بارشهای ایران

دراین پژوهش ارتباط پدیده النینو با بارشهای ماهیانه ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است که نتایج حاصل از محاسبات انجام شده در این تحقیق نشان می دهد که اثرگذاری پدیده ال نینو بر بارشهای ایران همزمان با تغییر الگوی فشار در اقیانوس آرام نبوده بلکه با تاخیر زمانی همراه است . همچنین نتایج نشان می دهند که ضرایب همبستگی بین شاخص نوسان جنوبی و بارشهای ایران منفی می باشد. ال نینو بر بارشهای ایران اثر مثبت ...

15 صفحه اول

بارشهای شدید خراسان جنوبی

بررسی وضعیت آماری و سینوپتیکی اقلیم یک ناحیه نیازمند بکارگیری آمار و داده هایی است کهبصورت روزانه و واقعی رخ داده است بعضی فراوانیهای وقوع آن پدیده می بایست مدنظر قرار گیرد. درگذشته نه چندان دور شاید توجهی به شرایط سطوح بالای جو نمی شد و تنها شرایط سطحی از نظرآماری تجزیه و تحلیل می گردید، اما امروزه با بکارگیری تکنیکهای متعدد و نرم افزارهای تخصصی وسنجش از دور محققین قادر گردیده اند تا پدیده های...

full text

تعیین ایستگاه‌های پر خطر از نظر سیلاب در حوزه آبریز کارون بزرگ بر اساس تحلیل فراوانی منطقهای بارشهای 24 ساعته

full text

رابطة سیستم سیاسی بسیط با همبستگی ملی: بررسی موردی ایران

سیستم سیاسی بسیط، بر واحد بودن و عدم تقسیم قدرت سیاسی در عرصه جغرافیایی کشورها اشاره دارد. به نظر می‌رسد بین نظام سیاسی بسیط و همبستگی ملی رابطه‌ای وجود داشته باشد. ویژگی مطلوب نظام سیاسی بسیط در جهت وحدت و همبستگی ملی، زمانی آشکار می‌شود که کشور به لحاظ انسانی و فرهنگی تقریباً یکدست باشد. این پژوهش به بررسی رابطة سیستم سیاسی بسیط با همبستگی ملی در کشور ایران پرداخته است. روش تحقیق این پژوهش، تو...

full text

بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های مختلف گندم بهاره پاییزه شمال ایران با استفاده از نشانگر ISSR

Identification and classification of genetic source are important in plant breeding and genetic diversity. In order to evaluate genetic diversity of 48 Facultative wheat genotypes belong to north of IRAN, an experiment was done using 10 ISSR primers in the genetic laboratory of Gonbad Kavous University. Out of 62 produced fragments, 41 fragments were polymorphic. The number of polymorphic bands...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 51  issue 8

pages  1921- 1936

publication date 2020-10-22

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023