بررسی نمایشنامه (جشن تولد)هارولد پینتر از منظر روانکاوی ژاک لکان

Authors

  • سپید قائمی دان شآموخته ادبیات نمایشی، دانشگاه هنر، دانشکده سینما- تئاتر
  • شیرین بزرگمهر دانشیار،عضو هیئت علمی دانشگاه هنر، دانشکده سینما- تئاتر استان تهران، شهر تهران
Abstract:

مقاله پی شرو با رویکردی روانکاوانه از منظر ژاک لکان- روانکاوِ نوفرویدی، با نگاهی اجمالی به برخی از آثار هارولد پینتر- نمایشنام هنویس انگلیسی، اولین نمایشنامه بلند او، جشن تولد ) 1958 ( را که متعلق به دهه های اولیه نگارش آثار نمایشی او است، نقد و بررسی می کند. با توجه به اینکه امروزه نگرش روانکاوی مدرن لکان در بسیاری از رشته های مطالعات ادبی و سینمایی نفوذ کرده است، تلاش بر آن است که از نظریه های او در تحلیل آثار نمایشی نیز بهره گرفته شود. ا زطرفی، بنیان فکری او که بر پایه نظریه های هایدگر، لوی استراوس و هگل بنا شده و در ارتباط با نظریه های فروید بیان شده است، اشتراکاتی با فلسفه اگزیستانسیالیسم دارد که شکل دهنده جهان بینی پیروان تئاتر ابسورد، از جمله کسانی چون پینتر است. ابتدا برای رسیدن به هدف مقاله، چارچوب روانکاوانه لکان که دربردارنده مفاهیمی چون امر خیالی، امر نمادین، امر واقع، دال تهی، ابژه ی a و تفاوت جنسی است، توضیح داده می شود و سپس با کمک این مفاهیم، «جشن تولد » تحلیل و نقد می شود که دستیابی به لایه های پیچیده و مباحث ضمنی دنیای انتزاعی آن میسر شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

روانکاوی شخصیّت ابن فارض در پرتو نظریّه ژاک لکان

متون ادبی بالقوّه دارای مضامینی هستند که آن مضامین با یک‌بار خواندن آشکار نخواهد شد. بکار گیری ابزارهای دیگر علوم، امکانی است برای راه یافتن به دستاوردهای جدید متنی و در این میان روانکاوی بیش از همه راه‌گشا است. «ژاک لکان» روان‌کاو فرانسوی در تحلیل شخصیّت‌ها و روایت‌های ادبی ما را به نتایج جالب توجّه‌ای می‌رساند. این مقاله، کوششی است در استفاده از نظریّۀ «ساختمان نفسانی انسان» لکان جهت تحلیل شخصیّت ...

full text

ژاک لکان، زبان و ناخودآگاه

در این مقاله، مـا دیـدگـاه لکان را دربارة زبان و ناخودآگاه بررسی می‌کنیم .دیدگاه‌هایی که برگرفته از تئوری‌های «فروید» است. ژاک لکان برای ناخودآگاه ذهن انسان ساختاری شبیه به ساختار زبان قائل است. یعنی همان رابطه دال و مدلول حاکم در نظام زبانی که در ساختار ناخودآگاه ذهن نیز وجود دارد. به عبارت دیگر، همچنان که بکارگیری دال‌هایی همچون اصوات و کلمات، زنجیره‌ای از مدلول‌ها یا معانی را در ذهن مخاطب ای...

full text

ژاک لکان، زبان و ناخودآگاه

در این مقاله، مـا دیـدگـاه لکان را دربارة زبان و ناخودآگاه بررسی می کنیم .دیدگاه هایی که برگرفته از تئوری های «فروید» است. ژاک لکان برای ناخودآگاه ذهن انسان ساختاری شبیه به ساختار زبان قائل است. یعنی همان رابطه دال و مدلول حاکم در نظام زبانی که در ساختار ناخودآگاه ذهن نیز وجود دارد. به عبارت دیگر، همچنان که بکارگیری دال هایی همچون اصوات و کلمات، زنجیره ای از مدلول ها یا معانی را در ذهن مخاطب ای...

full text

بررسی نمایشنامه های دهه1380 با اتکا به مفاهیم و نظریات ژاک لکان

ژاک لکان (????-????) پس از فروید، تاثیرگذارترین چهره در روانکاوی محسوب می شود؛ متفکری که در دهه های پایانی قرن بیستم تاثیر بسیار زیادی بر نظریه ی انتقادی و نظریه ی ادبی به جا گذاشته است. در این جستار تلاش شده است تا ضمن تبیین مفاهیم بنیادی لکان، سیزده نمایشنامه ی شاخص ایرانی دهه ی ????، در چارچوب اندیشه های این روانکاو فرانسوی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرند. دلیل انتخاب چنین موضوعی این است که در...

15 صفحه اول

روانکاوی از سه منظر فلسفی

روانکاوی یکی از جریان های مهم فکری قرن بیستم محسوب می شود که از سوی زیگموند فروید، پایه گذاری شد. فروید، برخی مفاهیم بسیار مهم (برای مثال مفهوم ضمیر ناخودآگاه و یا نقش امیال سرکوب شده در شخصیت فرد) را وارد روان شناسی پس از خود کرد؛  هدف از این نوشتار، آشنایی با پاره ای از مباحث فلسفی و الهیاتی طرح شده در باب روانکاوی است. در ابتدا، آراء کارل پوپر (1994ـ1902)، فیلسوف بریتانیایی طرفدار فلسفه تحلی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 6

pages  19- 5

publication date 2013-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023