بررسی نقش کاربری اراضی بر نوع و شدت فرسایش خاک (مطالعة موردی: حوزة آبخیزکسیلیان)

میزان فرسایش و تولید رسوب در سطح حوزه­های آبخیز به اثر شرایط پیچیدة حاکم بر حوزه،کنترل گردیده و لذا مطالعة آنها برای درک مسایل موجود و مدیریت آن ضروری است.   در این تحقیق، ابتدا 7، 3، و 3 زیر حوزة آبخیز به ترتیب جنگلی، مرتعی، و کشاورزی در حوزة آبخیز معرف کسیلیان واقع در دامنة شمالی البرز و با شرایط تقریباً مشابه فیزیکی، اقلیمی، زمین شناسی، و خاکشناسی انتخاب شد تا در خصوص عملکرد آنها در ایجاد فرسایش و تولید رسوب ارزیابی­های لازم صورت پذیرد.   برای دستیابی به اهداف مورد نظر، سه شاخص رسوب رسیده به خروجی زیرحوزه­ها، حجم رسوب جمع شده در جعبه­های گرلاچ، و شکل­های مختلف فرسایش در این ارزیابی مد نظر قرار گرفتند.   به دلیل محدود بودن تعداد رگبارها در دورة مورد مطالعه، امکان استفاده از اولین شاخص وجود نداشت.   از این رو مقدار رسوب بر جا گذاشته در جعبه­های گرلاچ و مقدار کل انواع فرسایش برای ارزیابی نقش کاربری اراضی بر فرسایش خاک مد نظر قرار گرفت و سپس روابط بین خصوصیات فیزیکی و پوشش گیاهی زیرحوزه­های مورد مطالعه تهیه گردید.  نتایج نشان می­دهد که کاربری­های مختلف در منطقة مورد مطالعه نه تنها بر پیدایش انواع فرسایش، بلکه بر شدت آنها نیز تأثیرگذار است.  وجود فرسایش سطحی در هر کاربری، فرسایش آبکندی در آبخیزهای جنگلی، فرسایش شیاری در آبخیزهای مرتعی، و لغزش در کاربری کشاورزی از یافته­های این تحقیق است.