بررسی میزان تاثیر مداخله فاکتورهای انسانی در کاهش میزان عوارض اسکلتی عضلانی (CTD) در ستاد مرکز بهداشت غرب تهران 84-1383

سابقه و هدف: تا کنون پژوهش های زیادی در زمینه بروز عوارض اسکلتی عضلانی (CTD) صورت پذیرفته است. در بیشتر موارد نحوه نشستن و وضعیت کاری نامناسب دلیل بروز این عوارض شناخته شده است. در آمار منتشر شده از یک منبع خارجی حدود 44% افرادی که با رایانه کار می‌کردند دچار اختلالات اسکلتی و عضلانی شده بودند. هدف از این تحقیق شناسایی و اندازه‌گیری عوارض ، مداخله ارگونومی و بررسی میزان تاثیر این مداخله در مرکز بهداشت غرب تهران می‌باشد که کارکنان آن از سیستم اتوماسیون اداری بهره می‌برند. مواد و روش ها: در این روش عوارض CTD در 68 نفر از کارکنان از طریق ارائه پرسشنامه نوردیک و علت بروز عوارض در محیط های کاری توسط بازدیدهای فنی کارشناسان معین گردیده است. با توجه به روش‌های آماری علت‌هایی که عوارض با شدت و فراوانی بیشتری ایجاد نموده اند شناسایی شده و توسط مهندسی فاکتورهای انسانی مورد مداخله قرار گرفتند. جهت کارآیی بیشتر طرح از آنتروپومتری (ابعاد سنجی بدن انسان) استفاده شد و به ازای هر فرد وضعیت تنه کاری معینی طراحی گردید. یافته‌ها: نتایجی که در مرحله قبل از مداخله بدست آمد نشان دهنده وجود عوارض CTD در بیشتر کارکنان بوده است به طوری که 90 درصد کارکنان از درد بالای ستون فقرات رنج می‌بردند. 4/27% درد شانه و 4/20% از درد عضلات گردن شکایت داشتند. پس از مداخله این مقادیر کاهش یافت و میزان شکایت کارکنان نسبت به درد بالای ستون فقرات تا 8/40% کاهش یافته است. درد در ناحیه شانه به 22% وعضلات گردن به 6/17% تقلیل یافته است. با انجام آزمون آماری مقایسه نسبتا تغییـرات معنـی دار بین عوارض قبل و بعد از مداخله وجود داشته است (005/0p<). نتیجه گیری: وجود وضعیت نامناسب تنه علت اصلی بروز عوارض CTD در محیط های کار با رایانه می‌باشد که می‌توان با راه های قابل دسترس نظیر اصلاح در ارتفاع میز و صندلی کار همچنین آموزش نحوه صحیح کارکردن و آموزش حرکات ورزشی ساده از افزایش این عوارض در محیط های کاری جلوگیری نمود.