بررسی موانع اجرایی حسابرسی مالیاتی در ایران (موضوع ماده 272 قانون مالیات‌های مستقیم)

درسال1372 قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه ای حسابداران ذیصلاح بعنوان حسابداران رسمی، در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، امّا بعلت عدم وجود بسترهای مناسب قانونی، اجرای مفاد این قانون تاسال 1380  به تأخیر افتاد. تا اینکه درتاریخ 27/11/1380 بموجب قانون اصلاح مواردی از قانون مالیاتهای مستقیم، این قانون تحت ماده 272، جهت اجرایی شدن، به متن قوانین مالیاتی کشور، اضافه شد. علیرغم الزامات ماده فوق، مبنی بر قبول بدون رسیدگی گزارش حسابرسی مالیاتی که درآن حسابدار رسمی، مالیات مؤدی را معین می‌کند، تابحال اجرای این ماده با موانع و ناهماهنگی‌های بیشماری مواجه شده است. مأموران مالیاتی در موارد متعددی، نظر حسابداران رسمی را به دلایل مختلف مورد تعدیل قرار داده اند که با متن ماده فوق همخوانی ندارد. این تحقیق درنظر دارد، ضمن بررسی موانع موجود، نسبت به ارائه راهکارهای اجرایی مناسب، اقدام نماید. تحقیق حاضر از نوعتوصیفی می‌باشدکه مجموعه‌ای از اهداف کاربردی را دنبال می‌کند. ابزارگردآوری اطلاعات، پرسشنامه می‌باشد که در برخی موارد، از روش اسنادکاوی نیز استفاده شده است. همچنین نظربه اینکه دسترسی به کل جامعه آماری میسر نبود، با‌ استفاده از نمونه‌گیری اقدام به جمع‌آوری اطلاعات گردید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، عدم اتکای مأموران مالیاتی به گزارش حسابداران رسمی، بدلیل «وجود ابهامات و نارسایی‌های موجود در قوانین مالیات‌ها، عدم ضرورت اجرای حسابرسی مالیاتی از دیدگاه مأموران مالیاتی وضعف آشنایی مأموران مالیاتی و حسابداران رسمی با‌‌قوانین مالی و مالیاتی» می‌باشد.