بررسی مفهوم‌سازی فرهنگی ازدواج و فرزندآوری در میان زنان شهر تهران: با رویکرد جامعه شناسی زبانی-شناختی

Authors

  • ابراهیم فیاض دانشیار گروه مردم‏ شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران
  • لیلا اردبیلی دانشجوی دکتری مردم ‏شناسی، دانشکدة علوم اجتماعی، دانشگاه تهران
Abstract:

تحقیقات اخیر در حوزة علوم‏شناختی دربارة استعارۀ مفهومی نشان داده‏اند که استعاره صرفاً یک پدیدة زبانی نیست، بلکه اساساً فرایندی مفهومی‏ـ تجربی است که جهان ذهنی ما را ساخت‌مند می‏کند و ابزاری است که منعکس‏کنندة منشأ ساختارهای شناختی تفکر انسان است. پژوهش حاضر بر آن است با بررسی مفهوم‏سازی‏های استعاری ازدواج و فرزند،که در کاربردهای زبان فارسی روزمره به‏وفور دیده می‏شوند، نشان دهد که چگونه بررسی استعاره‏های مفهومی در چارچوب زبان‏شناسی اجتماعی‏ـ شناختی می‏تواند ما را در درک بهتر بازنمایی‏های جمعی و شناخت فرهنگی ازدواج و فرزندآوری یاری رساند. برای رسیدن به این هدف، پژوهش حاضر با استفاده از راهبرد قوم‏نگاری و فن مصاحبه‏‏های نیمه‏ساخت‏یافته از زنان متأهل دارای فرزند، بین سنین 50 تا 70 سالِ ساکن شهر تهران، استعاره‏های رایج در مفهوم‏سازی ازدواج و فرزند را به‏دست آورده و در ادامه با تکیه بر نظریة استعاره‏های مفهومی، آن‌ها را مورد تحلیل کیفی قرار داده است. نتایج نشان می‏دهند که استعاره‏های به‏دست‏آمده در بررسی بازنمایی جمعی و شناخت فرهنگی مفهوم ازدواج و فرزند معنادارند و به ما کمک می‏کنند به درک عمیقی از فهم فرهنگی این مفاهیم در جامعه دست یابیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر مؤلفه‌های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری (مطالعۀ موردی: زنان در آستانۀ ازدواج شهر تهران)

ایران طی دهه‌های اخیر با مسئله‌ای جمعیتی به نام کاهش شدید باروری مواجه شده است. با توجه به حرکت جامعۀ ایران به سمت مدرنیته و در‌نتیجه تغییر سبک زندگی افراد، سؤال اساسی این تحقیق آن است که تغییر در سبک زندگی چه اندازه می‌تواند نگرش کنش‌گران در معرض باروری را تحت‌تأثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف تأثیر مؤلفه‌های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری بین زنان در آستانۀ ازدواج مراجعه‌کننده به شبکه‌های بهد...

full text

تبیین جامعه شناختی دیرهنگامیِ ازدواج در میان جوانان شهرستان طارم

پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر دیرهنگامی ازدواج در شهرستان طارم پرداخته است که متوسط سن ازدواج در آن از کل کشور بیشتر است. برای بررسی این پدیده، عوامل مؤثر بر به­ تأخیرافتادن سن ازدواج در بین دو گروه مجردها و متأهل­ های 25-39 ساله به­ صورت پیمایشی در نمونه­ای 374 نفری بررسی شده است. نتایج نشان داد از میان عواملی که تأثیرشان بر دیرهنگامی ازدواج بررسی شده است (نگرش به ازدواج، دین­داری، توقعات...

full text

تأثیر مؤلفه‌های سرمایۀ اجتماعی و فرهنگی بر نگرش به فرزندآوری (مورد مطالعه: زوجین در آستانۀ ازدواج شهر تهران)

در پژوهش حاضر تأثیر مؤلفه‌های سرمایة اجتماعی و فرهنگی بر نگرش زوجین در آستانة ازدواج شهر تهران درمورد فرزندآوری بررسی می‌شود. در این پژوهش که به روش پیمایش انجام‌ گرفته است، ۴۰۰ زوج در آستانة ازدواج مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی و درمانی شهر تهران با استفاده از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای طبقه‌ای انتخاب و با کمک ابزار پرسشنامه بررسی شدند. متغیرهای مستقل استفاده‌شده برای تبیین نگرش زوجین در آستان...

full text

بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر ترس از جرم در میان زنان شهر تهران

امروزه ترس از جرم و عدم احساس امنیت اجتماعی، موضوعی است که بحث امنیت در شهرها را به چالش کشانده و بدین سبب مورد توجه محققین علوم اجتماعی و جرم شناسی قرار گرفته است. بر اساس مطالعات انجام شده در کشورهای غربی، زنان به مراتب بیش تر از مردان از جرم می ترسند و حال آنکه کمتر از مردان قربانی جرائم مختلف واقع می شوند. در مقاله حاضر که مبتنی بر یک پژوهش کیفی می باشد، سعی شده تا با استفاده از مصاحبه های ...

full text

تبیین جامعه شناختی مدیریت بدن و ارتباط آن با عوامل اجتماعی و فرهنگی در میان دختران و زنان شهر تبریز

در عصر حاضر با رشد فرهنگ مصرفی و رسانه های ارتباط جمعی ، بدن اهمیت بسیاری یافته است. یکی از مسائل مطرح شده در حوزه جامعه شناسی بدن، مدیریت بدن است که امروزه در میان دختران و زنان رواج فراوانی یافته است که در آن افراد با تغییر ویژگی های ظاهری بدن خود به ساخت بدن اجتماعی مبادرت می ورزند. در پژوهش حاضر عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر در این پدیده با استفاده از نظریه های بوردیو، گیدنز، فدرستون، ترنر و ...

full text

بررسی جامعه شناختی تاثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر مقبولیت اجتماعی ( مورد مطالعه: شهر تهران)

مقبولیت اجتماعی را می‌توان نوعی سرمایه نمادین قلمداد نمود که یکـی از زمینـه‌هـای رشـد اجتماعی دوران کودکی است و شامل گرایش فرد به ارائه تصویری مطلوب از خویشـتن به دیگران است. کسب مقبولیت اجتماعی تمامی شئون زندگی و رفتار اجتماعی ما را در هر دو وضعیت کنش‌های اجتماعی متقابل (روابط اجتماعی) و ساختارهای بزرگتر نهادهای اجتماعی تحت تأثیر قرار داده است. مقبولیت اجتماعی و کسب آن دارای آثار فراوانی برای ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 3

pages  359- 377

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023