بررسی معنویت به‌مثابه استعلا وجودی بر مبنای رویکرد اگزیستانسیالیستی یاسپرس

author

Abstract:

این مقاله می‌کوشد تا به این پرسش پاسخ دهد که اگر معنویت به‌مثابۀ استعلای وجودی است، چگونه می‌توان بر مبنای فلسفۀ یاسپرس نگرش انسان‌شناسانه‌‌ای تبیین کرد که آن نگرش به‌منزلۀ بنیاد معنویت قلمداد شود؟ نگارنده با ارائه تقریر وجودی از معنویت، نشان می‌دهد که ساحت‌های چهارگانه دازاین، آگاهی کلی، روح و اگزیستانز که در انسان‌شناسی یاسپرس مبنا و امکان جهش فرارونده آدمی را مهیا می‌سازد؛ به‌گونۀ تطبیقی امکان بیان قرائت جدید و بنیادین از «معنویت به‌مثابۀ استعلای وجودی» را فراهم می‌کند. بر این اساس، معنویت به‌منزلۀ جهش درونی است که با درک وجودی از هستیِ خاصِ آدمی – اگزیستانز – معنا می‌یابد و قوام معنویت نیز به فعل از خود فراشدن برای تقرب به اگزیستانز است. از طرف دیگر، یاسپرس فلسفه را به‌سان فعل درونی می‌داند که انسان را به فراروی وجودی برای کسب آگاهی معتبر از خود و واقعیت رهنمون می‌کند. بر همین اساس، انسان معنوی که به استعلای وجودی اقدام کرده است، به خود اصیل خویش آگاهی می‌یابد. این آگاهی از جنس تعلق آگاهی فاعل‌شناسا به امور ابژکتیو نیست؛ چرا که این نحوه از آگاهی که به‌زعم یاسپرس در ساحت «آگاهی کلی» رخ می‌دهد قابل جایگزینی با هر ادراک دیگر بوده و یافته‌ای بین‌الاذهانی است؛ بلکه این آگاهی، درکی معنوی و یافته‌ای سوبژکتیو - اگزیستانسیال است که حیات فردی را معنا می‌بخشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

کارل یاسپرس و نگاه وجودی به علیت

این مقاله تلاشی است برای بررسی دیدگاه فلسفۀ وجودی یا مکتب اگزیستانسیالیسم دربارۀ یکی از موضوعات فلسفۀ متعارف در عرصۀ وجود‌شناسی. این مسأله بویژه از این جهت اهمیت دارد که پیروان این مکتب، بجای پرداختن به مفاهیم کلی و انتزاعی، می‌کوشند به شناخت وجود انسان اصیل که در متن زندگی با مسایل گوناگون درگیر است بپردازند؛از این رو بازخوانی آرای‌ ایشان در مباحث هستی‌شناختی با ارزرش می‌نماید. در این مقاله بر...

full text

کارل یاسپرس و نگاه وجودی به علیت

این مقاله تلاشی است برای بررسی دیدگاه فلسفۀ وجودی یا مکتب اگزیستانسیالیسم دربارۀ یکی از موضوعات فلسفۀ متعارف در عرصۀ وجود شناسی. این مسأله بویژه از این جهت اهمیت دارد که پیروان این مکتب، بجای پرداختن به مفاهیم کلی و انتزاعی، می کوشند به شناخت وجود انسان اصیل که در متن زندگی با مسایل گوناگون درگیر است بپردازند؛از این رو بازخوانی آرای ایشان در مباحث هستی شناختی با ارزرش می نماید. در این مقاله برا...

full text

وحی یا تجربه وجودی در فلسفه یاسپرس

برخی از فیلسوفان اگزیستانس به تحلیل پدیدۀ وحی[i] پرداخته اند. برخی از آن ها همان تفسیر کلام سنتی را از وحی پذیرفته اند و برخی دیگر آن را به تجربه وجودی فروکاسته اند. یاسپرس از گروه دوم است. وی با توجه به تفسیری که از انسان و مراتب وجودی او ارائه می دهد، وحی را به عنوان یک نوع آگاهی درونی می پذیرد. به زعم وی، اگر انسان در مرتبۀ هستی داری قرار گیرد، در مواجهه با متعالی به یک روشن گری وجودی خاص دس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 58

pages  139- 159

publication date 2019-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023