بررسی مس رگه ای شورک و زون گوسان همراه (شمال غرب بیرجند) بر اساس دگرسانی، کانی سازی، زمین شیمی و سیالات درگیر

محدوده شورک بخشی از پهنه آتشفشانی-نفوذی در بلوک لوت، شمال‌غرب‌ شهر بیرجند است. طی پی‌جویی اولیه در این منطقه توسط پردازش داده‌های ماهواره‌ای آستر به روش نقشه برداری زوایای طیفی، دگرسانی‌های پروپلیتیک، آرژیلیک و اکسیدهای آهن بارزسازی شدند. این گستره‌ شامل برونزدهایی از سنگ‌های آتشفشانی (با ترکیب آندزیتی تا ریولیتی) بوده که واحد‌های نیمه‌عمیق و عمیق با ترکیب گابرویی تا دیوریتی در آنها نفوذ نموده‌اند. کانی‌سازی رگه‌ای در دو مرحله شکل گرفته که شامل، 1. کوارتز-پیریت-کالکوسیت-کالکوپیریت-بورنیت±فاهلور±اسفالریت همراه با دگرسانی آرژیلیکی- سیلیسی و 2. کوارتز-کالکوسیت-گالن±اسفالریت همراه با دگرسانی سیلیسی-کربناتی می‌باشد. مطالعه سیالات درگیر اولیه در بلورهای کوارتز همزمان با مرحله اول و دوم کانی‌سازی رگه‌ای، متوسط دمای همگن شدن به ترتیب 267 و 215 درجه سانتی‌گراد را نشان می‌دهند. بر پایه مطالعات سرمایش، میانگین دمای ذوب آخرین قطعه یخ (Tfmice) در این دو مرحله به ترتیب برابر با 4/19 و 1/11 درصد وزنی نمک طعام است. اختلاط، رقیق شدگی توسط آب‌های جوی و جوشش طی تحول سیالات گرمابی و شکل-گیری رگه‌ها موثر بوده است. بر پایه شواهدی چون کنترل ساختاری کانی‌سازی، نوع دگرسانی، کانی‌شناسی ساده ذخیره و داده‌های دماسنجی، کانسار شورک مشابه کانسارهای اپی‌ترمال می‌باشد. حضور متعدد رگه‌های اپی‌ترمال مس در مقیاس وسیع نشان دهنده پتانسیل اقتصادی بالای این محدوده می‌باشد.