بررسی مدل پیش بینی فرسایش بادی IRIFR1 و مقایسه آن با اندازه‌گیری مستقیم فرسایش بادی با استفاده از دستگاه سنجش فرسایش بادی(W.E. meter) در دشت سگزی اصفهان

Authors

  • اصغر زارع چاهوکی دانشجوی دکتری آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد، ایران
  • محمدرضا اختصاصی استاد، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد، ایران
Abstract:

براورد مقدار فرسایش بادی در دشت‌های ایران از مهمترین الزامات برای برنامه‌ریزی و انتخاب مناسب‌ترین روش‌های کنترل فرسایش است. در این تحقیق از دو روش شامل استفاده از دستگاه سنجش فرسایش بادی به عنوان روشی فیزیکی- صحرایی و همچنین روش IRIFR1به عنوان یک مدل شاخصی برای اندازه‌گیری و برآورد توان فرسایشی و رسوبدهی در بخشی از دشت سگزی استان اصفهان استفاده گردید. ابتدا  تیپ ها و رخساره‌های مختلف اراضی دشت سگزی اعم از دشت سر لخت، اپانداژ و پوشیده تفکیک گردید. به منظور اندازه‌گیری توان رسوبدهی اراضی از طریق کاربرد دستگاه سنجش فرسایش بادی ابتدا در هر کدام از رخساره‌های اراضی به ازاء سرعت‌های مختلف باد مقدار فرسایش خاک در مدت یک ساعت با استفاده از دستگاه سنجش فرسایش بادی اندازه‌گیری شد. با آنالیز گلبادهای ایستگاه شرق اصفهان ساعات تداوم وزش هر دسته یا کلاس سرعت باد در طول سال برآورد گردید. در پایان با تجمیع حاصل ضرب های تداوم هر دسته از سرعت باد در فرسایش پذیری ساعتی آن، نرخ فرسایش‌پذیری هر یک از رخساره‌ها تعیین گردید. به منظور کاربرد مدل IRIFR1نیز ضمن مراجعه به صحرا امتیازات مربوط به هر شاخص  به رخساره داده شد ودر پایان توان رسوب‌دهی رخساره ها برآورد گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که توان فرسایش بادی و رسوب دهی اراضی رخساره های مختلف دشت سگزی از رگ درشت، رگ متوسط، رگ ریز و جلگه رسی بین 0/2، 2/13، 3/21 و 1/74 تن در هکتار در سال متغیر است. از سوی دیگر مقادیر بدست آمده از هر دو مدل در رخساره های مختلف بین 5 تا 30 درصد تفاوت نشان می دهد، این در حالی است که متوسط مقدار رسوب‌دهی بدست آمده از روش IRIFR1در حدود 11 درصد کمتر از مقادیر بدست آمده از روش کاربرد دستگاه سنجش فرسایش بادی می‌باشد. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی کاربردهای شورابه‌های دشت سگزی در کنترل فرسایش بادی

دشت­ سگزی از مناطق بیابانی کشور است که به­‌دلیل هموار بودن و وجود خاک­‌های حساس به فرسایش­، استعداد فراوانی برای فرسایش بادی دارد. هدف این پژوهش، بررسی امکان استفاده از شورابه‌­های دشت سگزی و تأثیر آن بر خصوصیات مقاومتی خاک، تشکیل سله‌­های سطحی و پایداری آن در برابر فرسایش بادی می‌­باشد. برای انجام این پژوهش، پنج نمونه خاک با بافت­‌های متفاوت از سطح خاک جمع‌­آوری و همراه با شورابه برداشت شده از...

full text

برآورد و ارزیابی فرسایش بادی با به‌کارگیری شبکه‌ باور بیزی (BBNs) در دشت سگزی اصفهان

Soil erosion by wind is a widespread problem in the arid lands of Iran. This research estimated and assessed the severity of wind erosion in Segzi desertification hotspot located in the eastern part of Isfahan township, focusing on criteria used in the IRIRF (Iranian Research Institute of Forest and Rangelands) model. Bayesian belief networks (BBNs) were also used to convert the IRIFR model to ...

full text

ارزیابی مدل IRIFR برای شبیه‌سازی هدررفت خاک در رخساره‌های گوناگون فرسایش بادی به کمک داده‌های دستگاه سنجش فرسایش بادی

اندازه­گیری شدت فرسایش بادی در مناطق خشک و نیمه­ خشک به ­منظور تعیین راهکارهای صحیح و مناسب برای کنترل و یا کاهش اثرات آن، از موارد ضروری جهت حفاظت خاک در این مناطق به ­شمار می ­آید. روش­ ها و مدل ­های گوناگونی برای برآورد شدت فرسایش بادی وجود دارد که هر کدام دارای نقاط ضعف و قوت خاصی می ­باشند. در این پژوهش، کارایی مدل تجربی IRIFR برای شبیه­ سازی شدت فرسایش بادی در رخساره‌های فرسایش بادی گوناگ...

full text

ارزیابی شدت فرسایش بادی و پتانسیل رسوبدهی آن با استفاده از مدل اریفر(IRIFR1) درمنطقه روتک ومک سوخته سراوان

فرسایش بادی در مناطق خشک ونیمه خشک از مهم ترین فاکتور های عدم توسعه محسوب می گردد. از این رو شناخت عوامل موثر وپتانسیل فرسایش بادی در یک منطقه، یکی از اقدامات مهم مدیریتی در جهت کنترل وکاهش آثار سوء ناشی از این پدیده می باشد. منطقه مورد مطالعه با مساحت 5/46656 هکتار در محدوده عرض های جغرافیایی َ00 ً28 تا َ16 ً28 شمالی وطول جغرافیایی َ29 ً62 تا َ47 ً62 شرقی، در فاصله 150 کیلومتری از مرکز شهرستان سراوان ...

full text

ارزیابی خطر فرسایش خاک در دشت کوهپایه - سگزی با استفاده از مدل تجدید نظر شده جهانی فرسایش خاک (RUSLE)

فرسایش خاک یکی از مهم­ترین مسائل و مشکلات زیست محیطی است که امروزه با آن مواجه هستیم. بهره­برداری­های روز افزون وعدم مدیریت صحیح انسان بر محیط طبیعی تأثیر زیادی بر تشدید روند تخریب خاک و فرسایش دارد. در این تحقیق با تحلیل پارامترهای مؤثر، وضعیت فرسایش و تولید رسوب در دشت کوهپایه - سگزی با مساحت 136 هزار هکتار با استفاده از مدل تجدید نظر شده­ی جهانی فرسایش خاک (RUSLE) مورد مطالعة قرار گرفت. داده...

full text

ارزیابی شدت فرسایش بادی با بهره‌گیری از مدل IRIFR.E.A (بررسی موردی: دشت قهاوند همدان)

بیابان­زایی در اثر شدت فرسایش بادی به معنی کاهش توان اکولوژیکی و بیولوژی زمین است که به­صورت طبیعی یا مصنوعی با فعالیت انسان رخ می­دهد. تاکنون روش­های متنوع و زیادی جهت برآورد میزان فرسایش بادی در سراسر دنیا توسط کارشناسان مختلف ارائه شده است. به­دلیل منطبق نبودن مدل­های ارائه شده توسط کارشناسان سایر کشورها با شرایط اقلیمی ایران، در سال 1375 مدل تجربی IRIFR.E.A تدوین و ارائه گردید. لذا دشت قهاو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 2

pages  264- 255

publication date 2016-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023