بررسی مدل‏های کاربردی پیرامون رابطه میان رشد اقتصادی و آزادسازی تجاری

در سالهای اخیر ارتباط میان آزاد سازی تجاری و رشد اقتصادی هستة‌ مرکزی مباحث اقتصاددانان را تشکیل داده است. از این‏رو بررسی این امر که آیا آزاد سازی باعث افزایش رشد اقتصادی کشورهاست یا خیر؟ و اگر پاسخ مثبت است دلیل آن چیست، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. هدف این مقاله بررسی عوامل تعیین کنندة رشد اقتصادی و تبیین رابطة آن با درجة بازبودن تجاری در دو حوزة صادرات و واردات است. دراین راستا، مشاهدات نظری و کاربردی نشان می‏دهند که در کشورهایی، تجارت بین‏الملل عامل رشد محسوب می‏گردد که کالاهای مبادلاتی آنها با جذب تکنولوژی برتر، قابلیت ارتقاء ظرفیت تولید را داشته باشند؛ در غیر این صورت هرگونه ارتباط با دنیای خارج عامل کاهندة رشد اقتصادی خواهد بود. کاربرد سیاستی نتایج "داتا"، ضرورت اجرای سیاست‏های فراگیر تجاری را به منظور شتاب بخشیدن به رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه، مورد تأکید قرار می‏دهد. در مدل‏های درون‏زای رشد، کاهش موانع تجاری یکی از عوامل عمدة ارتقاء رشد محسوب می‏شود. میزان تأثیرپذیری رشد از تجارت، به میزان سرمایه‏گذاری، نرخ دستیابی به تکنولوژی، آموزشی عملی نیروی کار و… وابسته است. با وجود این در برخی از مطالعات کاربردی، کاهش در موانع تجاری عامل کاهندة رشد تلقی می‏گردد. در مجموع مطالعات کاربردی و نتایج این تحقیق در حالت کلی از این که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی رابطة مثبت با نرخ رشد درجة باز بودن تجاری و سرمایه گذاری داخلی دارد، حمایت می‏کنند اما ارتباط میان نرخ رشد تولید ناخالص داخلی و رشد جمعیت کاملاً واضح نیست. مشاهدات نشان می‏دهند که نرخ رشد سرمایه‏گذاری و درجة باز بودن تجاری، میان کشورهایی که دارای فشارهایی در سیاست‏های داخلی یا سیاست‏های کاهندة سرمایه گذاری داخلی از طریق قواعد محدود کننده می‏باشد، غیر مهم است.