بررسی مبانی تحلیل اقتصادی حقوق مالکیت؛ با تأکید بر مفهوم تأثیرات خارجی

Authors

Abstract:

حقوق مالکیت با مقالۀ پیشگام دمستز (Demsetz) به نام «به سوی یک تئوری در حقوق مالکیت» وارد حوزۀ تحلیل اقتصادی گردید. این ارتباط بر پایۀ تأثیرات خارجی و در جستجوی راه‌حل آن قابل واکاوی است. پیگو بر نقش دولت در حل مسئلۀ تأثیرات خارجی تأکید نمود، ولی پس از وی رویکردهای بازار‌محور به نظریۀ حاکم در این خصوص بدل گردید. رونالد کوز بر اساس نظریۀ بازار، با تأکید بر نقش هزینه‌های مبادله و در فرض صفر بودن آن، بر عدم لزوم دخالت دولت در دستیابی به نتیجۀ مطلوب اقتصادی اصرار ورزید و پس از وی کالابرسی (Calabresi) و ملامد (Melamed) با استفاده از مدل کوز، رویکرد مالکیت- مسئولیت را مطرح کردند. در نظام کامن‌لا نیز ردپای رویکردهای بازار‌محور در قالب نظریۀ مزاحمت و تجاوز به‌چشم می‌خورد. آنچه در نگاه نخست به ذهن خطور می‌کند، این است که راه‌های حل مسئله تأثیرات خارجی که در نظام کامن‌لا مطرح شده است، در چارچوب نظام حقوقی ایران چندان قابل اجرا نیست. اما در مقالۀ حاضر نشان خواهیم داد که با استفاده از قرارداد مسئولیت می‌توان به حل مسئلۀ تأثیرات خارجی به نحو مطلوب اقتصادی امیدوار بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی رابطه متقابل حقوق مالکیت و تخصیص منابع اقتصادی با تأکید بر ادبیات اقتصاد اسلامی

تبعیض اقتصادی در اسلام، از مصادیق بی­عدالتی قلمداد شده و بر شاخص­هایی از جمله حقوق مالکیت اثر می­گذارد. زمانی که فرصت­های شغلی و سرمایه­گذاری به ناحق توزیع گردد یعنی افراد مستعد و مستحق فقط به دلیل عدم دسترسی به رانت و روابط خاص، محروم بمانند دچار نارضایتی و دلسردی می­گردند. جنبه­های متفاوت نارضایتی در عرصه­های گوناگون به اشکال مختلفی بروز می­کند؛ عده­ای به دنبال بی­قانونی­های مکرر در حوزه تخص...

full text

مفهوم و آثار اقتصادی حقوق مالکیت: رویکرد نهادگرایی

این مقاله با هدف نشان دادن اهمیت تحلیل های اقتصاد نهادگرایی، به عنوان یک تحلیل مکمل در تجزیه و تحلیل مسائل اقتصادی، به بررسی مفهوم و آثار اقتصادی حفاظت از حقوق مالکیت پرداخته است. برای رسیدن به این هدف، ضمن ارائه تعاریف متعدد از حقوق مالکیت، مشخص شد که حفاظت از حقوق مالکیت باعث انباشت سرمایه های فیزیکی، انسانی و اجتماعی، افزایش پس انداز، افزایش کارایی اقتصادی، تخصیص بهینه منابع، کاهش فعالیت ها...

full text

تأثیر متغیرهای زمینه‌ای دموکراسی بر کنترل فساد اقتصادی؛ با تأکید بر حقوق مالکیت

هدف از ایﻦ پژوهش در ابتدا، ﺷﻨﺎﺳﺎیﯽ ﭘﺪیﺪه ﻓﺴﺎد در یک تحلیل تعادل عمومی و سپس بررسی واﺑﺴﺘﮕﯽ آن به ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫـﺎی تأثیرگذار اﻗﺘﺼـﺎدی، ﺳﯿﺎﺳـﯽ نظیر نابرابری درآمد و حمایت از حقوق مالکیت با تأکید بر مقوله دﻣﻮﮐﺮاﺳﯽ اﺳﺖ. برای این منظور از داده‏ﻫﺎی سری زمانی ﺗﺎﺑﻠﻮیﯽ شامل ۵۳ ﮐﺸﻮر ﻣﻨﺘﺨﺐ و ﺳﺎل‏ﻫﺎی ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۳، استفاده شد. نتایج نشان داد که دموکراسی اثر منفی معنی‌داری بر فساد دارد. همچنین حقوق مالکیت، نرخ ...

full text

بررسی تأثیرات آزادسازی اقتصادی بر شاخص¬های کلان اقتصادی در ایران: با تأکید بر آزادسازی تجاری

پدیده‌ی ‎جهانی‌‌شدن‎ ‎که ‎فرآیند ‎درهم‌‎آمیختن ‎و ‎ادغام ‎اقتصادهای ‎ملّی ‎با ‎اقتصاد ‎جهانی ‎است، ‎در ‎دهه‌‎های ‎اخیر ‎مورد ‎بحث ‎اکثر سیاست‌گذاران ‎و ‎برنامه‌ریزان ‎بوده ‎است. ‎آزادسازی ‎تجاری ‎نیز که ‎به ‎عنوان ‎حرکت ‎به ‎سمت ‎تجارت ‎آزاد ‎از ‎طریق ‎کاهش ‎در ‎تعرفه‌‎ها ‎و ‎سایر ‎موانع ‎تجاری ‎تعریف ‎شده، ‎مهم‌‎ترین ‎نیروی ‎پیش‌‎برنده‌ی ‎جهانی‌‎شدن ‎محسوب ‎می‌شود. ‎آزادسازی ‎و ‎جهانی‌‎شدن ‎موج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 1

pages  361- 384

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023