بررسی فیتوشیمیایی، آنتی‌اکسیدانی و اتنوفارماکولوژی گیاه دارویی Melilotus officinalis L. به‌عنوان ضدالتهاب و التیام دهنده زخم دیابتی

این تحقیق به‌منظور بررسی اتنوفارماکولوژیکی، فیتوشیمیایی و ارزیابی عملکرد آنتی‌اکسیدانی سرشاخه‌های گلدارگیاه دارویی شاه افسر (Melilotus officinalis L.) در یکی از رویشگاه‌های طبیعی در استان گلستان انجام گرفت. سرشاخه‌های گلدار گیاه در اردیبهشت‌ماه 1393 جمع‌آوری و هم‌زمان مهمترین اطلاعات طب سنتی در مورد اثرات دارویی و نحوه مصرف از مردم محلی نیز اخذ گردید. عصاره اتانولی گیاه با استفاده از روش ماسراسیون (خیساندن)، میزان فنل وفلاونوئید کل به روش اسپکتروفوتومتری، فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره نیز با استفاده از روش‌های RP,TAC, DPPH اندازه‌گیری و نتایج در سطح 5/0P< ارزیابی شد. نتایج نشان دادکه مردم محلی از جوشانده سرشاخه‌های گلدار گیاه شاه افسر به‌همراه گیاهان دارویی دیگر: موره، درمنه و برازمبل به‌عنوان ضد التهاب قوی و مسکن در تقویت جداره مویرگ‌ها، درمان واریس و رفع التهاب و تسکین دردهای مفصلی، ورم مفاصل، مرهم زخم و تاول سوختگی و عفونت زخم پای بیماران دیابتی استفاده می‌کنند. نتایج فیتوشیمیایی نیز نشان داد که عصاره گیاه به‌دلیل پتانسیل بهینه در سنتز ترکیبات فنلی (mgQUE/g 4/0±8/109) و فلاونویید کل (mgGAE/g 2/0±82) از بیشترین میزان عملکرد آنتی‌اکسیدانی مخصوصاً در روش DPPH با میزان mg/ml 2/1±17/3=IC50 در مهار رادیکال‌های آزاد برخوردار بود. این یافته‌ها در تایید مصارف سنتی گیاه به عنوان ضد التهاب، آنتی‌اکسیدان، مرحم و ضدعفونی زخم‌ها قابل بحث است.