بررسی فنّی «حسن ابتدا» و «براعت استهلال» و «حسن ختام» در قصّه‌های قرآن (موردپژوهانه، داستان حضرت موسی و یوسف (علیهما السَّلام))

Authors

  • مهدی برزگر دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه حکیم سبزواری
Abstract:

براعت استهلال، حسن ابتدا و براعت ختام از صنایع معنوی بدیع می باشد که در زیبا سازی متون نظم و نثر ادبی و جلب توجه مخاطب و همراه کردن او با داستان، نقش عمده­ای را ایفاء می­کند. تنوع در شیوه­های آغازین کلام و انسجام معنایی میان مقدمه و متن اصلی و خاتمه در داستان یکی از نشانه­های توانمندی ادیب یا سخنور در خلق اثر است. قرآن کریم که به­عنوان کلام خالق و معجزه بی­بدیل پیامبر رحمتr است،  دل ها را جذب عظمت بیان خود کرده و گوش جان را مسحور سخن خویش می­سازد. یکی از نشانه­های اعجاز قرآن کریم فواتح و خواتم سوره­ها است که با کلمات و عباراتی زیبا و جذاب آغاز می گردد و با اشاره­ای لطیف و متناسب، مقصود سور­ها را بیان می­کند و با این شیوه­های بیانی، خستگی و ملالت را از مخاطب خود می­زداید. همچنین داستان­های قرآن نیز از لحاظ ساختار کلام با شیوه­های مختلفی آغاز می­گردد. مقدمه داستان­های قرآن متنوع بوده و از جذابیت هنری ویژه­ای برخوردار است و با شیوه­های بیان منحصر به فرد خود، در خواننده ایجاد شوق و انگیزه می­کند. همچنین انسجام الفاظ، موسیقی درونی، ارتباط تنگاتنگ معنایی و تناسب میان مقدمه و متن اصلی و خاتمه داستان، تأثیر بسزایی در جلب توجه خواننده داشته و او را در فراز و نشیب صحنه­های داستان با خود همراه می­کند.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیلی بینامتنی بر داستان شیخ صنعان با نظری به داستان حضرت موسی و خضر(علیهما السلام )

داستان شیخ  صنعان در منطق الطیر عطّار تا حدودی متأثر از ماجرای حضرت موسی و خضر (علیهما السلام) در قرآن است. از این رو هردو داستان، زمینۀ تفسیرها و قرائت های متفاوت را در نزد اهل اندیشه و معرفت فراهم کرده است. دو رکن اساسی نظریۀ بینامتنیّت -که اولین بار از سوی ژولیا کریستوا در فرانسه مطرح شد- یعنی عدم استقلال متن و مکالمه گرایی زبان را در داستان شیخ صنعان و البته فقط رکن دوم (یعنی مکالمه گرایی زبا...

full text

تحلیلی بینامتنی بر داستان شیخ صنعان با نظری به داستان حضرت موسی و خضر(علیهما السلام )

داستان شیخ  صنعان در منطق الطیر عطّار تا حدودی متأثر از ماجرای حضرت موسی و خضر (علیهما السلام) در قرآن است. از این رو هردو داستان، زمینۀ تفسیرها و قرائت های متفاوت را در نزد اهل اندیشه و معرفت فراهم کرده است. دو رکن اساسی نظریۀ بینامتنیّت -که اولین بار از سوی ژولیا کریستوا در فرانسه مطرح شد- یعنی عدم استقلال متن و مکالمه گرایی زبان را در داستان شیخ صنعان و البته فقط رکن دوم (یعنی مکالمه گرایی زبا...

full text

تحلیل داستان حضرت موسی و خضر علیهما السلام

در این نوشتار بیان شد که قرآن از جذاب ترین شیوها به خصوص داستان برای بیان اهداف متعالی رسالتی، تربیتی و اجتماعی بهره گرفته است. قصص آن ویژگی هایی مانند واقعی و حقیقی بودن، پیام محوری و... دارند. این رساله داستان موسی و خضر را بررسی کرد، داستانی که تنها در قرآن آمده و در سایر کتب الهی ذکر نشده است و اسرار بسیاری از روابط پیچید? انسان ها با یکدیگر و جهان هستی و نیز افعال الهی با انسان به دور از...

15 صفحه اول

بررسی تفاوت نحوه مواجهه حضرت ابراهیم و حضرت موسی (علیهما السلام) با ابتلائات در قرآن

پایان نامه حاضر با محور قرار دادن موفقیت حضرت ابراهیم و حضرت موسی (علیهما السلام) در تمامی ابتلائات، به دنبال بررسی تفاوت نحوه مواجهه ایشان با ابتلائات الهی در قرآن و آثار مترتب بر آن می باشد. بدین منظور تحقیق حاضر شامل مقدمه و پتج فصل است که در فصل اول دورنمایی از موضوع تحقیق، تحت عنوان کلیات با تبیین مواردی چون اهداف تحقیق، اهمیت و ضرورت تحقیق، فرضیات و روش تحقیق، و در نهایت مفهوم شناسی آغاز ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 3

pages  51- 82

publication date 2020-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023