بررسی فنولوژی گونه های جنس کنار در استان فارس

جنس کنار (Ziziphus) از خانواده‌ی Rhamnaceae و دارای گونه‌ها و واریته‌های متعدد و از مهمترین گیاهان مقاوم به خشکی است که سطحی معادل 450000 هکتار را در استان فارس می‌پوشاند. به منظور انجام مطالعات فنولوژیک، رویشگاه‌های این جنس در سه منطقه خنج، فراشبند و ممسنی از سال 1379 تا 1386 سالانه هر دو یا سه هفته یکبار بازدید شده و یادداشت‌برداریهای لازم از قبیل: زمان باز شدن جوانه‌ برگ، شروع و پایان گلدهی و میوه‌دهی، رسیدن و ریزش میوه‌ها و نیز زمان توقف رشد و خزان در مورد دو گونه شامل کنار معمولی (Ziziphus spina-christi) و رملیک (Z. nummularia) انجام گردید. بین مناطق سه‌گانه اختلاف بسیار معنی‌داری (01/0) از لحاظ آغاز مراحل فنولوژیک مشاهده شد. همچنین بین دو گونه در مناطق سه‌گانه اختلاف معنی‌داری (05/0) از لحاظ زمان آغاز ظهور جوانه گل، رسیدن میوه و شروع رکود یا خزان مشاهده گردید، اما اثر متقابل گونه و منطقه معنی‌دار نبود. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که الگوهای رویشی این گونه‌ها با نوسانهای خشکی و گرما در فصول مختلف تغییر نموده و در نتیجه دارای دو فصل متمایز رویشی و زایشی و میوه‌دهی در طول یکسال هستند. با اینحال گونه کنار در مناطق مورد بررسی همیشه‌سبز بوده ولی گونه رملیک در فصل زمستان خزان‌ می‌کند. نتایج این تحقیق به بهره‌برداران کمک می‌کند تا فعالیت‌های خود را در زمینه چرای دام، بهره‌برداری از برگ و میوه، و یا زنبورداری و غیره را در انطباق با رویدادهای فنولوژیکی تنظیم نمایند تا بهره‌برداری پایدار از پوشش گیاهی تضمین گردد.