بررسی فرضیه نسل‌زدایی إزیدی‌های عراق توسط داعش

گروه «دولت اسلامی عراق و شام» یا به اختصار داعش، در عملیاتی نظامی به منظور تسلط بر استان نینوا در عراق و منطقه‌هایی با مرکزیت شهر «سنجار» در شمال غرب این کشور، نسبت به جمعیت ساکن که با ویژگی مذهبی به نام «إزیدی» شناخته می‌شوند، مرتکب اعمال و جنایاتی همچون کشتار و برده ساختن انسان‌ها و تخریب اماکن مذهبی، آواره ساختن آنان به کوهستان‌ها در شرایط نامناسب و کشنده اواسط تابستان 2014 میلادی و اجبار إزیدی‌ها به تغییر دین شده‌اند که آن اعمال را می‌توان مصداق جنایت نسل‌زدایی دانست. اثبات این موضوع در پژوهش حاضر از طریق بررسی عناصر و مؤلفه‌هایی (شامل معرفی گروه مجنی‌علیه، اعمال ارتکابی و شناخت قصد و نیت مرتکب) و انطباق آن با مقررات مندرج در کنوانسیون پیشگیری و مجازات نسل‌زدایی ارزیابی شده است. مهم‌ترین ویژگی جنایات ارتکابی داعش علیه إزیدی‌ها آن است که مرتکب نه تنها ارتکاب این اعمال مجرمانه را انکار نکرده، بلکه به صراحت وجود قصد و نیت خود دال بر نابودی مردم إزیدی را اعلام کرده است. از این رو محقق برخلاف دیگر موارد ارتکاب جنایت نسل‌زدایی مانند قتل‌عام کردها در عراق موسوم به انفال و یا کشتار مسلمانان بوسنی توسط صرب‌ها؛ در اثبات عنصر معنوی نسل‌زدایی*** چندان مشکلی ندارد. با وجود این، ویژگی خاص ایدئولوژیک این جنایات با توجه به عنوان غلط اسلامی این گروه، نیاز به بررسی و مطالعه این جنایت را ضروری می‌سازد؛ چه آنکه داعش اقدامات خود علیه إزیدی‌ها را مبتنی بر آموزه‌های اسلامی و مشخصاً قرآن کریم به عنوان اولین و معتبرترین منبع اجتهادِ احکام معرفی کرده است. ادعایی که هرچند ممکن است با برخی از ظواهرِ منابع تطبیق نماید اما با مداقه در این منابع و تفاسیر معتبر قرآنی، بطلانِ استدلال‌ها و استنباط مبتنی بر آنها مبرهن می‌شود. ***  Dolus Specialis