بررسی عنوان‌های خبری 20:30 از دیدگاه بلاغی

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی آرایه‌های ادبی در عنوان‌های بخش‌ خبری 20:30 بوده است که یکی از بخش‌های جذاب و پربیننده رسانه ملی به شمار می‌رود. این پژوهش کیفی، در چارچوب تقسیم‌بندی فنون بلاغی شمیسا، به روش تحلیل محتوا و با نمونه‌گیری هدفمند انجام شده است. برای این منظور عنوان‌های خبری یک ماه، از تاریخ 1/10/1395 تا 30/10/1395 که در حدود 218 عنوان خبری را در برمی‌گیرد، جمع‌آوری شده است. یافته‌ها حاکی از آن است که در 158 عنوان خبری (75 درصد) از آرایه‌های ادبی بهره گرفته شده است و تنها 25 درصد آنها، بدون آرایه‌های ادبی به‌کار رفته‌اند. کنایه (20/25 درصد)، تشبیه (12 درصد) و تضاد (11/39 درصد) از آرایه‌های پرکاربرد و مبالغه (63 درصد) و تلمیح (63 درصد) از کم‌بسامدترین‌ها در عنوان‌های خبری بوده‌اند؛ از یافته‌های دیگر می‌توان به استفاده از زبان عامیانه در بخش خبری 20:30 به‌عنوان یک ابزار بلاغی برای ایجاد همدلی با مخاطب اشاره کرد. علاوه بر این، در 2/75 درصد عنوان‌های خبری از آرایه‌هایی استفاده شده است که رابطه معنایی آنها شفاف نیست و درک مفهوم را دشوار ساخته‌اند. علاوه بر این، بررسی و تحلیل عنوان‌ها بیانگر آن است که از آرایه‌های ادبی نه‌تنها در اطلاع‌رسانی رویداد، بلکه در شکل‌دهی به پیام یا جهت دادن به دیدگاه مخاطب نیز استفاده شده است.