بررسی عشق در خسرو و شیرین نظامی براساس دیدگاه‌های گیدنز، دانینو و ایوانز

این پژوهش در پی بررسی موضوع عشق درداستان خسرو و شیرین نظامی، براساس دیدگاه‌های گیدنز، دانینو و مری ایوانز است. مسئلۀ اصلی آن، پاسخ به این پرسش است که مفاهیم و ویژگی‌های عشق در نظریه‌های غربی را ، تا چه میزان می‌‌توان با انواع عشق در این داستان تطبیق داد؟ گیدنز، سیر تحول مفهوم عشق در غرب را، برمبنای تاریخ عشق، بر سه گونه تقسیم می‌‌کند: 1. عشق شورانگیز؛ 2. عشق رمانتیک؛ 3. عشق سیال. دانینو ،عشق را نوعی همزیستی میل جنسی و عاطفی می‌‌داند. ایوانز نیز دو گونۀ تجاری و رمانتیک آن را متمایز می‌‌سازد. نظامی ، در داستان خسرو و شیرین، چندین داستان را با محوریت عشق در هم تنیده که می‌‌توان آن را به شش دسته تقسیم کرد: 1. عشق عاشق به معشوق؛ 2. عشق معشوق به عاشق؛ 3. عشق یک‌سویه؛ ۴. عشق مصلحتی و سیاسی؛ ۵. عشق هوسناک و انتقام‌جویانه‌؛ ۶. عشق ممنوع و شیفتگی بیمار‌گونه‌. با تأمل دراین داستان ، عشق خسرو به شیرین و  برعکس ، از گونۀ عشق شورانگیز در نظر گیدنز و حقیقی و عرفانی است. عشق فرهاد به شیرین، عشق رمانتیک؛ عشق مریم و خسرو، عشق مصلحتی و سیاسی از دید ایوانز است. دو گونۀ دیگر،عشقی آمیخته به هوس و گناه  و محکوم به مرگ است.