بررسی عدم ذکر «بسم الله الرحمن الرحیم» در ابتدای سوره برائت با تأکید بر محتوای سوره
Authors
Abstract:
سورۀ مبارکۀ برائت تنها سوره در قرآن کریم است که با آیۀ کریمۀ «بسم‌الله الرحمن الرحیم» آغاز نشده است. در دربارۀ عدم ذکر آیۀ بسمله در ابتدای سورۀ برائت دلایل مختلفی مطرح می‌شود، پژوهش حاضر ضمن بررسی هر یک از دیدگاه‌های مطرح، با نظر به قراین خارجی در فضای سورۀ برائت اعم از فضای نزول و جوّ نزول، در پی آن است که مسئلۀ عدم ذکر بسمله در ابتدای سورۀ برائت را بررسی شود. رفتار گوناگون اصحاب پیامبر در جنگ تبوک (به‌عنوان واقعۀ مهمی در سال نهم هجرت) بیانگر گروه‌های مختلف مؤمنان و منافقان است. سال نهم یک نقطۀ عطف تاریخی در تاریخ شبه‌جزیرۀ عربستان بود و گرایش اکثریت به اسلام نوعاً به دلایل سیاسی، امنیتی و اقتصادی محسوب می‌شود و رویکردشان به اسلام تابع منافعشان بود و چهره‌ای که بیشتر خود را نشان می‌داد، کفر در پرتو ایمان یا به‌عبارت دیگر «نفاق» بود؛ رفتاری که محتوای سوره نیز شاهدی بر آن است. ذکر آیۀ بسمله از جانب خداوند سبحان در ابتدای هر سوره، دعوت از مردم برای بهره‌گیری از رحمت عامه و خاصۀ خداوند است منافقان در اثر مانعی که از کفر در برابر رحمت الهی ایجاد کرده‌اند، خویشتن را از رحمت الهی محروم کرده‌اند و به‌عبارتی عملکرد منافقان و به‌نوعی خواستۀ باطنی ایشان، قطع پیوند با خداوند و امت اسلامی است، خداوند هم پیرو رفتار منافقان، ایشان را از رحمت الهی خویش محروم کرده است.
similar resources
حکم فقهی جزئیت بسم الله الرحمن الرحیم در سوره حمد
با توجه به این که سوره حمد به عنوان سرآغاز نماز «لا صلوه الا بفاتحة الکتاب» حداقلّ «ده بار» در نماز‌های پنج‌گانه تکرار می‌شود، بحث فقهی جزئیت بسمله در سوره حمد و در بقیه سوره‌ها با توجه به اختلافی که پدید آمده است، بحثی است کاربردی، لذا باید دید جزئیت آن ریشه در سنت نبوی6 دارد و در نتیجه انکار آن «اجتهاد در مقابل نص» است و یا اجتهادی محض؟ در این مقاله پس از بیان تاریخچه بحث، و بیان نظریه‌ها با ...
full textحکم فقهی جزئیت بسم الله الرحمن الرحیم در سوره حمد
با توجه به این که سوره حمد به عنوان سرآغاز نماز «لا صلوه الا بفاتحة الکتاب» حداقلّ «ده بار» در نماز های پنج گانه تکرار می شود، بحث فقهی جزئیت بسمله در سوره حمد و در بقیه سوره ها با توجه به اختلافی که پدید آمده است، بحثی است کاربردی، لذا باید دید جزئیت آن ریشه در سنت نبوی6 دارد و در نتیجه انکار آن «اجتهاد در مقابل نص» است و یا اجتهادی محض؟ در این مقاله پس از بیان تاریخچه بحث، و بیان نظریه ها با ...
full textبسم الله الرحمن الرحیم در منظومه‌های غنایی ادب فارسی*
منظومه‌های غنایی از جمله مهم‌ترین و دراز آهنگ‌ترین و پرمخاطب‌ترین گونه‌های ادبی به شمار می‌آید. با وجود آن‌که موضوع اصلی این قبیل آثار، عشق و مضامین عاشقانه است ولیکن به دلیل ساختار، انواع معانی شعر فارسی همچون مدح، وصف، پند و اندرز، مضامین دینی و اخلاقی، مناجات و ... را در خود جمع کرده است. یکی از مضامین پربسامد که در بسیاری از این منظومه‌ها مطرح گردیده و به ویژه آغازگر بسیاری از این منظومه‌ها...
full textبسم الله الرحمن الرحیم در منظومه های غنایی ادب فارسی*
منظومه های غنایی از جمله مهم ترین و دراز آهنگ ترین و پرمخاطب ترین گونه های ادبی به شمار می آید. با وجود آن که موضوع اصلی این قبیل آثار، عشق و مضامین عاشقانه است ولیکن به دلیل ساختار، انواع معانی شعر فارسی همچون مدح، وصف، پند و اندرز، مضامین دینی و اخلاقی، مناجات و ... را در خود جمع کرده است. یکی از مضامین پربسامد که در بسیاری از این منظومه ها مطرح گردیده و به ویژه آغازگر بسیاری از این منظومه ها...
full textMy Resources
Journal title
volume 3 issue 1
pages 57- 80
publication date 2016-03-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023