بررسی شواهد مرتبط با روایی و پایایی مقیاس تاب‌آوری خانواده

هدف: با توجه به اهمیت حوزه تاب‌آوری خانواده و گستردگی کاربردهای ناشی از تمرکز بر مقاوم نمودن خانواده‌ها، پژوهش حاضر، معرفی سازه تاب‌آوری خانواده را یک نیاز ضروری تحقیقاتی تشخیص داده است. تاب‌آوری خانواده به عنوان توانایی خانواده برای مواجهه با تغییرات در موقعیت‌های بحرانی، توانایی احیای مجدد و دوباره فعال نمودن تعادل خود بعد از یک بحران، تعریف می‌شود. بر همین اساس پژوهش حاضر به منظور بررسی شواهد روایی و پایایی مقیاس تاب‌آوری خانواده فراهم آمده است. روش: تعداد320 نفر (182 دختر و 138 پسر) از دانشجویان دانشگاه سلمان فارسی کازرون با روش نمونه‌گیری خوشه‌ایی تصادفی انتخاب شدند و مقیاس تاب‌آوری خانواده، مقیاس آبدیدگی و مقیاس معنای زندگی را تکمیل نمودند. جهت بررسی شواهد روایی مقیاس تاب‌آوری خانواده، روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی با دو شیوه اکتشافی و تأییدی بررسی گردید و جهت بررسی روایی همگرا، از ضرایب همبستگی تاب‌آوری خانواده با معنای زندگی و آبدیدگی استفاده شد. پایایی مقیاس تاب‌آوری خانواده با استفاده از دو روش آلفای کرنباخ و دو نیمه‌سازی بررسی گردید. یافته‏ ها:براساس یافته‌های تحلیل عوامل، الگوی سه عاملی پرسشنامه تاب آوری خانواده، برازش مطلوبی با داده‌های تجربی نشان می دهد. لذا پرسشنامه تاب آوری خانواده با سه عامل فرآیندهای ارتباط و حل مسئله، منابع مذهبی/ اجتماعی و باور خانواده به عنوان یک واحد کلی در پذیرش مشکل، می‏تواند کیفیت بازگشت پذیری خانواده‌ها در فرهنگ ایرانی را اندازه گیری نماید. همچنین شواهد روایی همگرای این پرسشنامه، با مقیاس های مرتبط تأیید گردید. پایایی مقیاس تاب‌آوری خانواده با دو شاخص پایایی سنجی، ضریب آلفای کرنباخ و ضریب تنصیف تأیید شد. نتیجه‌ گیری: براساس شواهد این پژوهش، مقیاس تاب‌آوری خانواده ابزاری مناسب و دارای شواهد روان سنجی مطلوب برای سنجش تاب‌آوری خانواده در جامعه ایرانی محسوب می‌شود.