بررسی سیر تطور فهمِ آیۀ 34 سورۀ نساء
Authors
Abstract:
در قرآن کریم، زنان ازنظر رتبۀ انسانی، همشأن مردان شمرده شدهاند و حقوقی عادلانه برایشان درنظر گرفته شده است؛ با این حال، مفسران گذشته درفهم برخی آیات ناظر به حقوق، و روابط اجتماعی و خانوادگی زنان، برداشت‌هایی متناسب با وضع زمان خود بهدست دادهاند که برخلاف نگرش قرآنی و نامتناسب با وضع کنونی زنان است؛ از این روی، نقد و بررسی این نظرها با توجه به برداشت‌های معتبر امروزی، ضروری می‌نماید. یکی از مهم‌ترین این آیات، آیۀ 34 سورۀ نساء است که به آیۀ قیمومیت شهرت دارد و مبنای حقوقی برخی قوانین مدنی ایران است. نوع برداشت از مفاهیمی چون قیمومیت و حدود آن، فضل، صالحات، نشوز، حافظات للغیب، تخافون و ضرب، در این آیه، طی قرون متمادی از اولین نوشته‌های تفسیری موجود تا زمان حال تغییر کرده است. با توجه به اینکه دین و حقایق وحیانی، فراتر از زمان و مکاناند و رنگ کهنگی نمی‌گیرند، و اندیشه‌های بشری و فهم دینی، در بستر زمان و مکان شکل می‌گیرد، سیر تطور فهم مفسران از این آیه با توجه به زمان و مکان این افراد، دارای اهمیت فراوان است. در این مقاله، سیر تطور فهم این آیه را نزد مفسران و نیز برون‌رفت آنها از چالشهایی مانند «ضرب» را بررسی کردهایم و در پایان، خلأهای موجود در تفسیر این آیه را نقد کردهایم.
similar resources
بازپژوهی ضرب زنان در آیۀ 34 سورۀ نساء
مشهورترین دیدگاه، پیرامون «ضرب» مطرح شده در آیۀ: 34/ نساء، کتک‌زدن زنان و با قدری تخفیف، زدن ایشان با چوب مسواک است؛ اما باتوجه به: «بسیاری از عمومات فقهی و اخلاقی»، «توصیههای قرآن نسبت به رفتار معروف با همسران» و لحاظ: «موارد استعمال ماده ضرب در دیگر آیات قرآن، سنت پیامبر و کاربرد آن در زبان عرب (به ویژه بدون حرف اضافه)»، کتک‌زدن همسران را نباید از مصادیق ضرب در جمله: «اضربوهن» دانست؛ زیرا با...
full textتطور دیدگاه ها در تفسیر آیه 34 سوره نساء
کی از آیات قرآنی که پرسش های جدی به همراه دارد، آیه 34 از سوره نساء و مربوط به تنبیه بدنی زنان می باشد. مفسران قرآن از دوره نخست به تفسیر و توجیه و بیان فلسفه و علل این حکم اهتمام داشته اند. برخی از این تفسیر با اذعان بر دایر بودن حکم به تبیین چرایی آن رو کرده اند ولی طبق برخی از تفاسیر حکم آیه منوط به شرایط فرهنگی و اجتماعی خاص شده است. در این مقاله هفت دیدگاه پیرامون این آیه گزارش و تحلیل...
full textتأملاتی چند در آیة 34 سورة نساء
نگارنده بر آنست تا به دیدگاهها و نظریات مختلف علما راجع به آیة 34 سورة نساء که بسیار بحث برانگیز است، بپردازد. بدین ترتیب، ابتدا کلمة نشوز را تعریف کرده و سپس به بررسی آیة مذکور می‌پردازد تا جلوی بسیاری از سوء تعبیرها و بزرگنمایی‌هایی که راجع به کتک زدن زن در این آیه آمده، گرفته شود.
full textسیر تاریخی آراء مفسران پیرامون مفهوم «قَوَّامُونَ» در آیه‌ی 34 سوره‌ی نساء
چکیدهواژۀ «قوامون» در آیة 34 سوره نساء، یکی چالشی ترین واژگان قرآنی برشمرده می شود. دربارۀ این واژه در گذر تاریخ از سوی مفسران آرای متعددی بیان شده است. مقالة حاضر سیر تاریخی تطور آرای مفسران و عوامل پیدایش آن آراء از قرن اول هجری تاکنون بررسی گردیده است. نتایج این پژوهش حاکی است، از آنجا که در قرن‌های نخستین در فرهنگ مردم، مرد به عنوان جنس برتر و دارای امتیازات ویژه شناخته می‌شد، در بیشتر تفاس...
full textبررسی رویکرد مفسران در تفسیر آیه 34 سوره نساء
چکیده آیه 34 سوره نساء با توجه به مباحث قوامیت مرد و مراحل سه‌گانه مقابله با «نشوز» زن، همواره مورد توجه فقها و مفسران از یک‌سو و مناقشه معاندان از سوی دیگر بوده است. در این نوشتارها قوامیت مرد که وظیفه‌ای بر دوش اوست، گاه به‌معنای حق حاکمیت انگاشته شده و گاه شأن او را درحد یک کارگزار فروکاسته است. واژه «نشوز» در قالب نافرمانی و تمکین تفسیر شده و راهکار تربیتی این آیه برای برون‌رفت خانواده از...
full textMy Resources
Journal title
volume 9 issue 2
pages 137- 166
publication date 2012-12-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023