بررسی سبک‌شناسانه اشعار «نتائج الفطنه» ابن هباریه

Authors

  • حمیلا چرنگ دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد آبادان
  • یابر دلفی استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه آزاد آبادان
Abstract:

سبک­شناسی ابزاری مفید برای شناسایی هویت ادبی اثر است. سبک­شناسی لایه‌ای که یکی از مدل­های سبک­شناسی نوین است به تحلیل و بررسی شاخصه‌های متن از جهت گزینش کلمات و ساخت و زیرساخت عبارات و اغراض بلاغی و نحوی و آوایی می‌پردازد. ما در این پژوهش بر آن‌ایم تا با بررسی سبک شناسی اشعار «نتائج الفطنه» به واکاوی اشعار «نتائج الفطنه» در سطوح آوایی، نحوی، بلاغی، ساختاری و ارتباط آن با درونمایه اثر یعنی احساسات، افکار، تخیلات و اهداف نویسنده اثر بپردازیم. از آنجا که نوعی از داستان پردازی، نقل آن در قالب شعر تعلیمی است ابن هباریه از شعرای بزرگ شعر تعلیمی است که در کتاب «نتائج الفطنه» داستان‌های تعلیمی خود را به رشته نظم در آورده است. ابن هباریه در مواجهه با مخاطبین خود در داستان­هایش سبکی را اختیار کرده که همساز با ساخت و زیر ساخت قوی اشعارش باشد؛ چرا که از یک طرف راه رسیدن به منش انسانی را با ویژگی‌های اخلاقی چون خردمندی، دانشوری، دوستی نشان داده و از سوی دیگر انسان‌ها را از رذایل اخلاقی چون دروغ، حرص و آز، خشم، غضب و ستم‌گری در اشعار خود بر حذر می‌دارد. در این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی به بررسی سطوح زبانی و بیانی و نحوی پرداخته می‌شود و بر این اصل که درونمایه‌ای موفّق چگونه باعث نظم، تداوم و چینش قسمت‌های مختلف داستان شعر تعلیمی ابن هباریه شده است تأکید می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی مضامین اشعار امیر معزی و ابن معتز عباسی

بی‌تردید در بین زبانهای مختلف دنیا ، زبان و ادبیات عرب بیشترین تأثیر را بر ادب فارسی نهاده است. پس از ورود اسلام واژه‌های عربی کم‌کم به زبان‌ فارسی راه پیدا کرد. این امر در آغاز نوعی مبادله­ی واژگان محسوب می‌گردید؛ به گونه‌ای که اعراب بسیاری از واژگان و اصطلاحات را از ایرانیان اخذ نموده و بعضی لغات را به ایرانیان می‌دادند. اما این روند در طول سالهای بعد تغییر یافت و کم‌کم ورود اصطلاحات، ترکیبات...

full text

بررسی تطبیقی وصف طبیعت در اشعار ابن خفاجه و منوچهری

در این جستار وصف طبیعت در دیوان دو شاعر برجسته و بزرگ و قدیمی ایران زمین و عرب به نام‌های منوچهری دامغانی(433ق) و ابن خفاجه(533ق) مقایسه و بررسی شده است. وصف طبیعت مهم‌ترین موضوع ادبی در دیوان دو شاعر است که ابن خفاجه آن را در ادبیات عربی اندلس به یک نوع ادبی مستقل و جدا تبدیل ساخته است. در ادبیات فارسی هم منوچهری در جایگاه ویژه‌ای قرار دارد. این دو شاعر از ب...

full text

بررسی تطبیقی مضامین اشعار امیر معزی و ابن معتز عباسی

بی‌تردید در بین زبانهای مختلف دنیا ، زبان و ادبیات عرب بیشترین تأثیر را بر ادب فارسی نهاده است. پس از ورود اسلام واژه‌های عربی کم‌کم به زبان‌ فارسی راه پیدا کرد. این امر در آغاز نوعی مبادله­ی واژگان محسوب می‌گردید؛ به گونه‌ای که اعراب بسیاری از واژگان و اصطلاحات را از ایرانیان اخذ نموده و بعضی لغات را به ایرانیان می‌دادند. اما این روند در طول سالهای بعد تغییر یافت و کم‌کم ورود اصطلاحات، ترکیبات...

full text

بررسی و تحلیل نظریه های عقاد درباره اشعار ابن رومی

عقاد از نویسندگان و ناقدان برجستة معاصر مصری است که با نگارش کتاب «ابن الرومی: حیاته من شعره» کوشیده است، دیدگاه­های قابل تأملی دربارة این شاعر بزرگ بدست دهد. او معتقد است که ابن رومی شاعر برجستة عصر عباسی، سرآمد معاصران خود به شمار می­آید، اما برخلاف جایگاه ادبیش پادشاهان از او حمایت نکردند. از آنجا که عقاد نکات نقدی مهمی را دربارة ابن رومی مطرح می‌کند، بررسی کتاب وی حائز اهمیت است. نوشتة پیش ...

full text

بررسی تطبیقی تجلی عشق در اشعار مولوی و ابن فارض

مولوی و ابن فارض دو شاعر و عارف بزرگ قرن هفتم معتقدند، حیات جاودانه یعنی فنای در عشق، و بالاترین مقام عزّت، درجه بقاء بعد از فناست، زیرا عشق از اوصاف الهی و سرآغاز خلقت بشر است، و ذره ذره عالم با آن سرشته شده است. این عشق در واقع بر «هستی مطلق» دلالت دارد و هر گاه حجاب برداشته شود و ذات یگانه در وجود او تجلی یابد، هر وصفی، وصف اوست و هر شکل و صورتی، از آن معشوق خواهد بود. زیرا ...

full text

بررسی پدیده¬ی نوستالژی (غم غربت)در اشعار ابن¬خفاجه

ناخرسندی از زمان حاضر ویژگی مستمر افراد جامعه بشری است. این امر موجب ظهور پدیده­ی روی­گردانی و گریز از زمان حاضر می­شود. همواره انسان در تلاش است تا برای رهایی از وضع    نامطلوب کنونی خود، جایگزینی پیدا نماید. او مطلوبش را گاه با پناه بردن به گذشته و گاه با رؤیای آینده جستجو می­کند. حسرت گذشته و دلتنگی برای همه­ی آنچه از دست رفته – که یکی از حوزه­های معنایی پدیده­ی نوستالژی است- هماره ذهن بشر ر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 13  issue 50

pages  183- 212

publication date 2019-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023