بررسی ساختار و قدمت دروازه اصلی/ ورودی اول در مجموعه‌ی ارگ بم

Authors

  • افشین ابراهیمی دانش‌آموخته دکتری مرمت آثار، دانشگاه هنر اصفهان و مربی گروه مرمت آثار پژوهشگاه میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
Abstract:

مجموعه‌ ارگ که در شمال شرق شهر بم قرار دارد، یکی از معدود مجموعه‌های تاریخی است که سیمایی از یک شهر سنتی ایرانی را به‌ خوبی نمایش می‌دهد. علی‌رغم انجام پژوهش‌هایی در ارتباط با ساختار شهرسازی آن، درباره‌ی برخی از عناصر معماری به‌ویژه ساختار، زمان شکل‌گیری و روند تکوین ورودی اول پرسش‌هایی وجود دارند که بی‌پاسخ‌مانده‌اند. در پژوهش پیش‌رو که از نوع تحقیقات تحلیلی- تاریخی است، تلاش شده به‌ آن‌ها پاسخ درخور داده‌ شود. برآیند پژوهش نشان‌ می‌دهد که ساختار ورودی دارای سه پوسته است؛ لایه‌ی نخست شامل دو برج مکعب است و در دوره‌ی سلوکی یا اوایل دوره‌ی اشکانی ساخته شد. در دوره‌ی سلجوقی/ اتابکان کرمان و احتمالاً در دوره‌ی کوتوالی «سابق‌الدین علی» (580-563 هجری) ضمن الحاق لایه‌ای به‌ بدنة مکعب برج‌ها، پوسته‌ای دیگر با دو برج استوانه‌ای در کنار آن‌ها برپا شد. آخرین مرحلة الحاقات در دوره‌ی ایلخانی/آل مظفر و به‌احتمال‌زیاد در زمان عامل سلطان ابوسعید بهادر در بم، «اخی شجاع‌الدین» (744-716 هجری)، به‌ انجام رسیدند؛ در این مرحله غیر از برج‌های استوانه‌ای، بارویی با محور شمالی- جنوبی ایجاد و یک «هشتی» نیز به‌ورودی الحاق شد. هم‌زمان و در کنار درگاه ورودی جدید دو برج استوانه‌ای با اندازه‌ای نسبتاً کوچک نیز ساخته‌ شدند. پوسته‌ی جدید در دوره‌ی تیموری دست‌کم دو مرحله مرمت شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بازشناسی و امکان سنجی طرح مرمت دروازه ورودی ارگ بم

ارگ بم یکی از بزرگترین مجموعه های خشتی و گلی جهان است که مساحتی در حدود 200000 متر مربع دارد. یکی از ویژگی های منحصر به فرد این مجموعه، دوره های تاریخی متعدد و همچنین بکارگیری روش های مختلف خشت در ساخت بناها است. دروازه ورودی ارگ بم در حصار جنوبی آن واقع شده است. دروازه شامل 4 برج و فضاهای متعدد دیگر بوده است که متأسفانه بر اثر شدت زلزله (دی ماه 1382)، قسمت های زیادی از آن تخریب شد. همین حادثه...

15 صفحه اول

پژوهشی در قدمت و کارکرد کُناری‌محله، ساختاری ناشناخته در مجموعه ارگ بم

Arg-e Bam complex is considered as one of the most important ancient Iranian-Islamic cities. This complex is the historical axis of Bam city and is located in the east of Kerman province. Abundant research has been carried out on the urban structure of the Bam so far, and each of these studies has achieved significant results, but some parts of it have been rarely considered by researchers. One...

full text

سیمای تاریخی ارگ بم

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

full text

سیمای تاریخی ارگ بم

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.

full text

دفاع غیر عامل در ارگ بم

ارگ بم یکی از استحکامات ایران است که در ضلع غربی دشت لوت استقرار یافته است. این محل از ایستگاه های مهم دسترسی از کویر به سیستان و بلوچستان به شمار می رود. استحکامات بم از وجه تدابیر و طراحی مهندسی جنگ واجد ویژگی های گوناگونی است که امروزه نیز در مهندسی جدید نظامی از آن بهره گیری می شود. جلو آمدگی دیوار دفاعی شهر بست در ضلع شرقی ارگ بم که در یک ارتفاع محدود طبیعی بنا شده حکایت از هوش والا و فهم ...

full text

پژوهشی در مکان یابی دروازۀ دوم یا ورودی حاکم نشین در مجموعۀ تاریخی ارگ بم

مجموعۀ ارگ بم مهم ترین اثر معماری شهر بم در استان کرمان است. این ساختار شهری، به رغم انجام پژوهش های گوبه، نوربخش، عدل، و آذرنوش، هنوز آن چنان که شایسته است به دقت بررسی نشده است. ویژگی های شهرسازی مجموعه از جمله موضوعاتی است که در مورد آن سؤالات بی پاسخی مطرح است. به رغم اشارۀ پاره ای از پژوهش ها به تعداد و موقعیت دروازه ها، در خصوص دروازۀ دوم ناگفته های زیادی هست که مستلزم تحقیقی جامع و منحصر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 1

pages  81- 96

publication date 2020-04-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023