بررسی ساختار عاملی و اعتباریابی مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی‏های روان‏سنجی فرم فارسی مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی (کلوسترمن و استیج، 1992)، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی مقیاس، به منظورآماده سازی جهت کاربرد در پژوهش‏های تربیتی انجام شده است. حجم نمونه این پژوهش 464 دانشجو (149 پسر و 315 دختر) بود که با روش نمونه‏گیری خوشه‏ای چندمرحله‏ای از بین 5 دانشگاه دولتی شهر تهران انتخاب شدند و با مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مولفه‏های اصلی، علاوه بر عامل کلی باورهای معرفت شناختی ریاضی، شش عامل (مسائل دشوار، گام‏ها، فهمیدن، مسائل واژگانی، تلاش و مفید بودن) را برای مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی مطابق با نتایج پژوهش کلوسترمن و استیج (1992) شناسایی کرد. به منظور بررسی روایی همزمان، از اجرای همزمان مقیاس باورهای معرفت شناختی استفاده شد که حاکی از روایی همزمان مطلوب می‏باشد. پایایی بازآزمایی مقیاس باورهای معرفت شناختی ریاضی بر اساس نتایج دو بار اجرای آزمون و همسانی درونی آن بر حسب ضرایب آلفای کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تأیید شد. یافته‏های تحلیل عاملی، مشابه تحقیقات انجام گرفته در فرهنگ اصلی و ضرایب روایی و پایایی نیز به نتایج تحقیقات پیشین نزدیک بود. با توجه به خصوصیات روان‏سنجی مطلوب، ابزار پژوهش حاضر می‏تواند در پژوهش‏های مربوط به باورهای معرفت شناختی ریاضی به کار رود.