بررسی زبان شناختی روش کاربست ترادف در قرآن (با محوریت آراء علامه طباطبایی)
Authors
Abstract:
ترادف از جمله روابط مفهومی است که مورد توجه اصولیون، عالمان علوم قرآنی و تفسیر و نیز زبانشناسان قرار گرفته است. استعمال واژگان در آیات با توجه به نوع همپوشانی آنها در میدان معناشناسی واژگان مترادف، نشان از گزینش هدفمند واژههاست که در تفسیر قرآن کریم از اهمیت بسیاری برخوردار است و شناخت روشهای کاربست ترادف در تعامل با نوع همپوشانی واژگان و ترسیم میدان معناشناسی واژگان مترادف و بررسی تمایزات و فروق آن، برای فهم صحیح معانی آیات، ضرورت بسیار دارد. این پژوهش با روش معناشناسی و رویکرد زبانشناسی معاصر در ترادف به تحلیل محتوایی آیات قرآن با محوریت دیدگاه علامه طباطبایی پرداخته است. بررسی روش کاربست ترادف در قرآن با عنایت به وحدت سیاق و پذیرش فرق بین اصل معنایی واژگان، حاکی از وجود نوعی ترادف نسبی در قرآن است که علامه از آن با عنوان «کالمترادف یا شبه ترادف» یاد میکند؛ بنابراین ترادف به معنای انطباق در هسته اصلی معناشناختی با وجود تفاوت در جنبههای عاطفی، در واژگان متقابل در وسعت معنا و شمول معنایی در جانشین سازی و تفاوت در همنشینها امری محقق و واقع است اما به معنای جایگزینی دقیق واژهها نیست. بنابراین با تبیین روابط مفهومی در سطح واژه و با تفکیک بین هممعنایی مطلق و نسبی، وجود هممعنایی مطلق پذیرفته نیست.
similar resources
بررسی آراء سیوطی در اجمال و تبیین آیات قرآن کریم با محوریت اندیشه های علامه طباطبایی
یکی از مباحث علوم قرآنی که توسط عالمان این علم مورد توجه قرار گرفته موضوع مجمل و مبین در قرآن کریم است. جلال الدین سیوطی درکتاب الإتقان فی علوم القرآن فصلی با عنوان « فی مجمله و مبینه » دارد و در آن فصل آیاتی که از نظر او دارای اجمال هستند را برشمرده و معانی مختلف مترتب بر آن آیات را بیان کرده است . او اسبابی مانند اشتراک لفظی ، حذف ، غرابت و... را برای اجمال برمی شمارد و آیاتی را به عنوان...
full textمفهومشناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی
واژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم استعمال شده است. در بسیاری از این موارد خداوند منحصراً مالک غیب یا عالم به غیب به شمار آمده است. باید توجه داشت که از غیب در همه این موارد ممکن است مفهوم واحدی اراده شده باشد و اشاره به مصادیق واحدی بکند؛ همانگونه که ممکن است مفاهیم متعدد و مصادیق مختلفی از آن مد نظر باشد. روشن است که فهم معنی یا معانی و کاربردهای غیب در قرآن میتواند در تفسیر و درک معن...
full textمقایسه زبان عرف عام و عرف خاص قرآن با محوریت دیدگاههای علامه طباطبایی و محمدعابدالجابری
امروزه دیدگاههای گوناگونی درباره زبان قرآن مطرح و با توجه به دانش زبانشناسی، تقسیمبندیهای متنوعی در این حوزه ارائه شده است. از جمله اهم دستهبندیها، تقسیم زبان قرآن به عرف عام و عرف خاص است. این دو دسته، شباهتهای فراوانی با یکدیگر دارند؛ اما وجود معیارهای متفاوت در اندیشه طرفداران هر یک از آنها، موجب بروز تفاوتهای معنایی قابل توجهی در زمینه تفسیر آیات الهی شده است. این نوشته با هدف برر...
full textبررسی آراء و نظرات جلال الدین سیوطی در مقدّم و مؤخّر آیات قرآن کریم با محوریت علامه طباطبایی
«مقدّم و مؤخّر» در آیات قرآن از مباحث قرآنی است که توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. جلالالدین سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن آیاتی را که از نظر وی دارای تقدیم و تأخیر هستند، برشمرده و معانی مختلف آن را بیان کرده است. وی مقدم و مؤخر قرآن را بر دو بخش: الف) بخشی که معنایش به حسب ظاهر دشوار است و مثال های متعدد از آیات قرآنی برای آن ذکر کرده است. ب) بخشی که به حسب ظاهر معنایش م...
full textمفهومشناسی غیب در قرآن با تکیه بر آراء علامه طباطبایی
واژه غیب و مشتقات آن شصت بار در قرآن کریم استعمال شده است. در بسیاری از این موارد خداوند منحصراً مالک غیب یا عالم به غیب به شمار آمده است. باید توجه داشت که از غیب در همه این موارد ممکن است مفهوم واحدی اراده شده باشد و اشاره به مصادیق واحدی بکند؛ همانگونه که ممکن است مفاهیم متعدد و مصادیق مختلفی از آن مد نظر باشد. روشن است که فهم معنی یا معانی و کاربردهای غیب در قرآن میتواند در تفسیر و درک معن...
full textMy Resources
Journal title
volume 7 issue 2
pages 1- 16
publication date 2019-07-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023