بررسی رویکرد کلان سیاست‌گذاری اجتماعی ایران در حوزة مادری

«زنان» از گروه‌هایی هستند که به‌ویژه در دهه‌های اخیر در گستره‌ای وسیع، جامعة هدف سیاست‌گذاری اجتماعی بوده‌اند. این امر به سبب تفاوت بنیادین و مهمی است که زنان و مردان در ویژگی‌های طبیعی و مسئولیت‌های مربوط به زایش و نگهداری کودکان در خانواده دارند. اختلاف‌نظر در مورد منشأ مادری و چگونگی رویارویی با آن در برنامه‌ریزی جنسیتی و ارائة خدمات سیاست اجتماعی، رویکردهای نظری گوناگونی را ایجاد کرده است. در این نوشتار، با هدف فهم رویکرد کلان سیاست‌گذاری اجتماعی ایران در مورد نقش مادری و پاسخ به این پرسش‌ها که «محور سیاست‌های کلی ایران در مورد نقش مادری، خانواده است یا جنسیت؟ و رویکرد حاکم بر سیاست‌گذاری اجتماعی ایران منطبق بر کدام‌یک از رویکردهای توسعه در حوزة برنامه‌ریزی جنسیتی است؟» به تحلیل محتوای کیفی سیاست‌های کلی ایران (از انقلاب اسلامی تاکنون) پرداخته‌ایم. در این راستا تمامی سیاست‌های کلی در ارتباط با نقش مادریِ زنان (به عنوان جامعة آماری تحقیق) استخراج و تحلیل شده است. بر اساس یافته‌های حاصل از این تحلیل و مقولات مستخرج از آن، محوریت «خانواده» در سیاست‌گذاری حوزة مادری و انطباق رویکرد «تعیّنی» و مدل برنامه‌ریزی جنسیتیِ «زنان در توسعه» بر سیاست‌های کلیِ این حوزه نتیجه گرفته شد.