بررسی دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی در تفسیر آیه تبیان

Authors

  • مناقب, سید مصطفی دانشگاه پیام نور
  • نصیری, علی گروه معارف اسلامی دانشگاه علم و صنعت ایران
Abstract:

آیه تبیان یکی از آیات مورد بحث میان مفسران است. در باره تبیین کنندگان آیات قرآن اختلاف نظر است. علامه طباطبایی ضمن پذیرش قرائت رایج  آیه تبیان، با استناد به دلایلی نظیر: «دعوت خدا به تدبّر در قرآن»، «امکان ارجاع آیات متشابه به آیات محکم»، «ذو بطون بودن آیات قرآن» و«ذو مراتب بودن هدایت و فهم قرآن»، دلالت آیه را برای همه افراد مُستعد و بهره‌مند از لوازم تدبّر و نسبت به همه چیز به دلالت لفظی دانسته و بر این باور است که لازمۀ فرض صحّتِ روایاتِ بیانگر وجود علم گذشته، آینده و حوادث پیش‌رو تا روز قیامت در قرآن، این است که در واژه تبیان تصرف نموده و دلالت آن را اعم از دلالت لفظی و فرا لفظی دانست. یادکرد دو نکته مزبور از گفتار علامه، آشکارا بیانگر این حقیقت است که وی در تفسیر آیه تبیان میانه‌روی نموده و از قرائت‌های أکثری و أَقلی آن اجتناب ورزیده است. مقاله حاضر، ضمن بررسی دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر آیه تبیان، به نقد و تحلیل یکی از قرائت‌های اکثری از آن که در میان برخی از مفسران طرفدارانی دارد، پرداخته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیرِ آیه هفتم آل‌عمران

در آیه هفتم آل‌عمران مراد از اتّباع در «یتبعون ما تشابه» پی‌جویی و جُستن متشابهات است، نه پیروی از متشابهات.تأویل در این آیه به معنای بیان مراد و معنای آیه متشابه به کار رفته است.محلِ وقف در «ولا یعلم تأویله الا الله و الراسخون فی العلم ..» «الله» نیست و «الراسخون فی العلم» عطفِ بر «الله» است.دلایلِ علامه طباطبایی(ره) بر عِدل بودنِ «والراسخون فی العلم یقولون ...» برای «و اما الذین فی قلوبم زیغ فیتون م...

full text

دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی پیرامون روابط بین‌الملل

بازپژوهی آراء اجتماعی اندیشمندان مسلمان در حوزه مسائل بین‌الملل، موضوعی درخور توجه است. علامه طباطبایی، مفسری آشنا با گستره اندیشه‌های معاصر، به فراخور آیات قرآنی، بدین امر اهتمام داشته است. مقاله حاضر با روشی تحلیلی، خطوط کلی جهان‌بینی قرآنی علامه طباطبایی در عرصه بین‌الملل و اصول حاکم بر تعامل‌های دولت اسلامی با دیگر کشورها را بررسی کرده است. به اجمال می‌توان اذعان داشت که وی معتقد است غالب ا...

full text

بررسی دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیرِ آیه هفتم آل عمران

در آیه هفتم آل عمران مراد از اتّباع در «یتبعون ما تشابه» پی جویی و جُستن متشابهات است، نه پیروی از متشابهات.تأویل در این آیه به معنای بیان مراد و معنای آیه متشابه به کار رفته است.محلِ وقف در «ولا یعلم تأویله الا الله و الراسخون فی العلم ..» «الله» نیست و «الراسخون فی العلم» عطفِ بر «الله» است.دلایلِ علامه طباطبایی(ره) بر عِدل بودنِ «والراسخون فی العلم یقولون ...» برای «و اما الذین فی قلوبم زیغ فیتون م...

full text

قرآن، حقیقتی ذو مراتب در دیدگاه تفسیری علامه طباطبایی

در جهان‌بینی ارائه شده از سوی قرآن کریم هستی، حقیقتی ذو مراتب و در طول و غیرمنفک از یکدیگر است؛ بدین‌صورت که مراتب نازله آن، رقیقه و تمثل‌یافته مراتب بالاتر هستند؛ این مراتب مربوط به نشئه غیب بوده، ثابت و زوال‌ناپذیرند و رابطه بین آنها رابطه‌ای طولی و اطلاق و تقییدی است و تنزل از مرتبه عالی به مرتبه پایین به نحو تجلی است. قرآن کریم به‌عنوان تجلی و ظهور علم خدای سبحان نیز چنین هویتی دارد؛ قرآن د...

full text

بررسی تطبیقی دیدگاه علامه معرفت و علامه طباطبایی در منبعیت قرآن و روایات برای تفسیر

«منابع تفسیر» از مباحث پراهمیت در مناهج تفسیری است. این منابع ریشه در وحی و باز تعریف آن یا برگرفته از تلاش عقلانی و تجربه بشر در طول قرون و اعصار دارد. تفاوت مناهج و روش های تفسیری ارتباط با انتخاب مفسر در منابع دارد. مقاله تلاش دارد دیدگاه استاد معرفت را در باره منابع اثری کسب و تمایزهای دیدگاه‌ ایشان را با علامه طباطبایی بررسی کند. این دو مفسر یکی به شدت به منبع قران به قرآن توجه کرد و دیگری...

full text

شأن تعلیمی روایات تفسیری از دیدگاه علامه طباطبایی و اصول تفسیری برگرفته از آن در المیزان

یکی از مبانی علامه طباطبایی در تفسیر المیزان، نگاه تعلیمی به روایات تفسیری است. علامه برای اهل‌بیت^ به دو شأن درباره‌ تفسیر قرآن قائل است. شأن تفصیل احکام و بیان جزئیات شریعت و شأن تعلیمی روش فهم و تفسیر در خلال روایاتی که به‌نوعی به تفسیر قرآن مربوط می‌شود. توانمندی روایات تفسیری در ارائه روش مناسب تفسیر قرآن، آموزش روش تفسیری قرآن به قرآن، عرضه روایات به قرآن و اعتنا به روایات موافق قرآن، ارج...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 26

pages  185- 206

publication date 2016-07

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023