بررسی جامعه‌شناختی بهره‌وری نیروی انسانی در آموزش و پرورش

آموزش و پرورش به‌عنوان یکی از نهادهای اجتماعی، از نقش و جایگاه مهمی در جامعه برخوردار است. نقطه‌ی آغازین تحلیل‌های جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، بررسی نظام اجتماعیِ مدرسه متأثر از نظریات پارسونز است. مدل کارکردهای چهارگانه‌ی نظام اجتماعی پارسونز (AGIL)، زمینه‌ای مناسب (از نظر جامعه‌شناسی)، برای تحلیل بهره‌وری نیروی انسانی معلمان مدارس فراهم می‌نماید. مصادیق مؤلفه‌های‌ چهارگانه‌‌ی پارسونزی‌ برای بهره‌وری نیروی انسانی در آموزش و پرورش،‌ شامل:‌ نوآوری‌، تعهد سازمانی، رضایت‌ شغلی و سلامت‌ سازمانی‌ (روحیه‌) می‌باشند. روش تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه ‌است. داده‌ها از بین معلمان دبیرستان‌های دولتی دخترانه و پسرانه/نواحی پنج‌گانه شهر اصفهان گردآوری شده است. روش‌های آماری پژوهش شامل تحلیل توصیفی یک متغیره (شاخص‌های آمار توصیفی)، دو متغیره و تحلیل‌های استنباطی (آماره آزمون t، ضریب همبستگی r پیرسون، تحلیل واریانس یک راهه) خواهد بود. در راستای مدل نظری پارسونزی، بهره‌وریِ نیروی انسانی مدارس شهر اصفهان، به ترتیب مربوط به مؤلفه‌های نوآوری، سلامت سازمانی و رضایت شغلی بوده و بهره‌وری نیروی انسانی در زمینه تعهد سازمانی در کمترین میزان قرار گرفته است. اگرچه تفاوت معناداری در میزان بهره‌وری بین معلمان مرد و زن، به نفع معلمان زن مشاهده شده، ولیکن تفاوت معناداری در بین سطوح مختلف تحصیلات معلمان و هم‌چنین بین نواحی پنج‌گانه آموزشی شهر اصفهان مشاهده نشده است.