بررسی تکنیک‌های مدرن انعکاس ذهن در رمان شازده‌احتجاب

Authors

Abstract:

نویسندگان داستان‌های مدرن برای رهایی از نا‌هنجاری‌های تمدن جدید به دنیای درون و ذهن که بس گسترده‌تر از دنیای بیرون است روی می‌آورند و به‌جای نمایش جدال‌های بیرونی و اجتماعی افراد داستانی، انعکاس دنیای درون و محتویات ذهنی شخصیت‌ها را مورد توجه قرار می‌دهند. واضح است که با گسترش روان‌شناسی و دریافت عمق و پیچیدگی روان انسان‌ها، ورود به دنیای ذهنیات با همان تکنیک‌های سابق داستان‌نویسی امکان‌پذیر نبوده است؛ بنابراین نویسندگان مدرن برای کشف و آشکارسازی ضمیر پنهان شخصیت‌ها به ابداع شگردهای جدیدی در داستان‌نویسی دست می‌یازند. این مقاله به روش کتابخانه‌ای نوشته شده است و با توجه به یافته‌های جدید درباب ماهیت ذهن و تکنیک‌های موجود برای انعکاس این یافته‌ها، یکی از نخستین آثار مدرن ذهن‌گرای فارسی، یعنی رمان شازده احتجاب هوشنگ گلشیری، را مورد بررسی قرار می‌دهد. مطابق این پژوهش، ذهنیت‌گرایی رمان شازده احتجاب بر دو محور خاطره و خیال بنا شده و در نتیجه منطق داستان برمبنای این دو محور پایه‌ریزی شده است. برای دستیابی به این مهم نویسنده از انواع تکنیک‌های انعکاس ذهن که با به‌کارگرفتن آن‌ها خواننده مستقیماً با عملکردهای ذهنی شخصیت مواجه می‌شود استفاده می‌کند تا منطق ذهن‌گرای رمان را به بهترین وجه به نمایش بگذارد. این امر البته پیچیدگی رمان را نیز در پی دارد؛ پیچیدگی‌ای که باوجود تصور بسیاری از خوانندگان تعمد نویسنده نیست، بلکه در نتیجه نزدیک‌سازی ساختار رمان به ساختار ذهن به دست آمده است که با درک درست این ساختار می‌توان بر دشواری‌های موجود در این رمان‌ فائق آمد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

انعکاس غزل‌های حافظ در رمان «ملحمه الحرافیش» نجیب محفوظ

داستان ملحمه الحرافیش(حماسه عیاران)، نوشته نجیب محفوظ، 13 بیت از غزل­های حافظ شیرازی را، به زبان فارسی، دربر دارد واین شگفت انگیز می­نماید که ابیاتی از غزل­های حافظ، دست­مایه یکی از برجسته­ترین داستان­های این نویسنده مشهورمصری و برنده جایزه نوبل 1988م گردد، داستانی که تاکنون هفت فیلم سینمایی از آن ساخته­اند. این ابیات که از زبان خلوت نشینان «تکیه» و به زبان فارسی شنیده می­شود و در سماع صوفیانه ...

full text

رمان مدرن، روایتی دیگرگونه و دیریاب

نویسندگان مدرن به دنبال یافتن راهی نو برای فراتر رفتن از محدوده‌های مخاطره آمیز تصنع و تکرار، پشت پا به ساختارهای خشک و تغییرناپذیر گذشته زدند و با ملاحظه‌ی پیوندهای فلسفی مدرنیته و شکل ادبی آثار مدرن، آثار خود را تا جایی پیش بردند که گاه غیرقابل فهم به نظر می‌آیند. وجود ساختارهای ذهنی و تداخل آن با ساختارهای زبانی، توجه به ناخودآگاه، توجهبه اندیشه‌های فلسفی جدید راجع به ماهیت زمان، نزدیک ساختن...

full text

انعکاس غزل های حافظ در رمان «ملحمه الحرافیش» نجیب محفوظ

داستان ملحمه الحرافیش(حماسه عیاران)، نوشته نجیب محفوظ، 13 بیت از غزل­های حافظ شیرازی را، به زبان فارسی، دربر دارد واین شگفت انگیز می­نماید که ابیاتی از غزل­های حافظ، دست­مایه یکی از برجسته­ترین داستان­های این نویسنده مشهورمصری و برنده جایزه نوبل 1988م گردد، داستانی که تاکنون هفت فیلم سینمایی از آن ساخته­اند. این ابیات که از زبان خلوت نشینان «تکیه» و به زبان فارسی شنیده می­شود و در سماع صوفیانه ...

full text

طرح در رمان مدرن

طرح (plot) یکی از عناصر داستان است که در شکل گیری آن نقش اساسی دارد . در رمان های سنتی طرح ساختار مشخص و روشنی دارد و از قواعد خاصی پیروی می کند . طرح این رمان ها آغاز ، میانه و پایانی دارد و از اجزایی چون مقدمه ، گره افکنی و ... تشکیل شده است . در آغاز قرن بیستم ، با گسترش دانش بشری در حوزه های مختلف فیزیک ، زیست شناسی ، روان شناسی و فلسفه تحولات عظیمی در حوزه های مختلف حیات انسان رخ داد و به ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 73

pages  33- 65

publication date 2012-10

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023