بررسی تنژگی دانه گرده ‌‌و تشکیل میوه در 8 رقم انار ایرانی

مقدار تنژگی دانه‌‌گرده اثر بسزایی بر افزایش تولید و انتخاب رقم‌های مناسب درختان میوه دارد. هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی تنژگی دانه‌‌گرده با سن‌‌های مختلف از گل‌‌های زایا و نازا و تعیین مقدار تشکیل میوه در تعدادی از رقم‌های انار بود. بیشترین وزن دانه‌‌گرده مربوط به گل‌‌های زایای رقم گرچ تفتی بود. بیشترین درصد تنژگی و سرعت تنژگی ‌‌گرده رقم‌های پیشوای ورامین، گرچ تفتی، بی‌‌هسته سنگان خاش، ملس یزدی ورباب نیریز فارس طی شش ساعت اولیه بعد از رها‌‌سازی گرده از بساک مشاهده شد. بیشترین درصد تنژگی مربوط به گل‌‌های نازا رقم گرچ تفتی بود. اثر ساده سن‌ دانه گرده نشان داد، بعد از شش ساعت، درصد تنژگی دانه‌‌گرده انار به‌طور معنی‌‌داری کاهش یافت. اثر ساده رقم بر سرعت تنژگی نشان داد، بیشترین سرعت تنژگی مربوط به رقم‌های پیشوای ورامین، گرچ تفتی، بی‌هسته سنگان خاش و ملس یزدی بود. در این پژوهش، گرده‌‌افشانی دو رقم مادری ملس یزدی و رباب نیریز فارس با خود و دیگر رقم‌ها نشان داد که گرده‌‌افشانی با رقم بی‌هسته کم‌بار نجف‌آباد و با رقم گرچ تفتی، به‌ترتیب منجر به تشکیل میوه 65 و 80 درصدی شد. تشکیل میوه به‌دنبال گرده‌افشانی آزاد (شاهد) %90 بود که در مقایسه با گرده‌افشانی رقم‌های تجاری با خودشان (%55)، اختلاف معنی‌‌داری را نشان داد. به‌طورکلی، برخی از رقم‌ها درصد تنژگی پایینی داشتند و سن دانه گرده اثر زیادی بر مقدار تنژگی گرده داشت. سازگاری دانه گرده می‌‌تواند بر تشکیل میوه و عملکرد اثر داشته باشد، بنابراین در انتخاب رقم‌های انار برای کشت در کنار هم باید به آن توجه کرد.