بررسی تنوع ساختارظاهری درون توده‌ای پسته و همبستگی بین بذرها با دانهال‌های حاصل از آن‌ها در رقم پسته بادامی ریز زرند

به­منظور ارزیابی تنوع ساختارظاهری (مورفولوژیکی) درون یک تودۀ بذری پسته رقم بادامی ریز زرند (Pistacia vera L. cv. Badami-Riz- Zarand) و همبستگی بین ویژگی‌های بذرها با دانهال‌های حاصل از آن­ها، 20 صفت کمی در 67 خشک میوه و دانهال‌‌‌­های حاصل از کشت بررسی شد. نتایج نشان داد که همبستگی معنی­دار و مثبتی بین ابعاد خشک میوه و مغز و همچنین ارتفاع دانهال­های با قطر طوقه وجود دارد. بر پایۀ رسم کردار تجزیۀ خوشه­ای ژنوتیپ­های موردبررسی به سه دستۀ جداگانه گروه­بندی شدند. گروه اول شامل دانهال‌هایی بودند که از بذرهای پهن‌تری به وجود آمده بودند و طول دم‌برگ و قطر در انتها و وسط ساقۀ آن­ها بیش از دو گروه دیگر بود. همچنین وزن مغز، طول پهنک‌برگ و ارتفاع دانهال به‌طور معنی‌داری در گروه اول نسبت به گروه سوم برتری داشت. همین­طور مشخص شد ژنوتیپ‌هایی که در گروه دوم قرار گرفتند طول و قطر خشک میوه، طول و عرض مغز، نسبت طول به عرض پهنک‌برگ، شاخص سبزینگی برگ و قطر طوقۀ بیشتری از ژنوتیپ­های گروه سوم داشتند. درمجموع نتایج این آزمایش نشان داد که در پستۀ رقم بادامی ریز زرند به‌رغم یکسان بودن والد مادری در بذرهای استفاده‌شده از یک تودۀ بذری، تنوع ساختارظاهری بالایی وجود دارد. همچنین  نتایج نشان داد که با برقراری رابطۀ رگرسیونی بین برخی صفات خشک میوه (بذر) و دانهال حاصل از آن­ها پیش از کاشت با توجه به ابعاد خشک میوه (بذر) می‌توان بعضی از ویژگی­های مرتبط باقدرت رشد را در دانهال حاصل از کشت آن بذر برآورد و پیش‌بینی کرد.