بررسی تمنّای لکانی در خسرو و شیرین نظامی
Authors
Abstract:
در این پژوهش با محوریّت مضمون تمنّا در تئوری روانکاوی لکان، خوانشی نو از خسرو و شیرین نظامی ارائه و تعاریف تازهای از شخصیت های اصلی داستان و جایگاه هر یک از آنها به دست داده شده است. برای روشن شدن مفهوم تمنّای لکانی، ابتدا مقوله های تمنّا/آرزومندی، مطلوب گمشده، ژوئی سانس/ تمتّ، تعین ما بعدی، رانش، خلأ /هیچی از روانکاوی لکان را که با موضوع این پژوهش همسو هستند، شرح داده شده، سپس در پایان هر مقوله بخشهای مختلف داستان همراه با نمونهای از متن تعریف و تحلیل شده است. این پژوهش در بررسی خود بدین نتیجه رسیده است که ارتباط خسرو با شیرین، مریم و شکر بر اساس جستجوی «مطلوب گمشده» شکل گرفته است؛ در مسیر این جستجو، مریم و شکر نقش مطلوب های کوچک و جزئی را برای خسرو ایفا کردهاند و شیرین به دلیل به تأخیر افکندن وصال، برای خسرو این توهّم را پیش آورده که مطلوبِ اصلی آرزومندی است؛ در حالی که پس از وصل، مطلوب گمشده همواره دست نیافتنی و جستجوی خسرو به دلیل حضور او در امر خیالی لکان، همچنان بیپایان خواهد ماند.
similar resources
مقایسهی خسرو و شیرین نظامی و شیرین و خسرو هاتفی
خمسهی نظامی به عنوان یکی از شاهکارهای داستان پردازی فارسی، ضمن تأثیر از سنت های پیش از خود، تأثیری ژرف بر آثار پس از خود نهاد. نظیرهگویی، تقلید یا تتبع آن است که شاعر یا نویسندهای، به پیروی شاعر یا نویسندهی دیگر به خلق و نگارش اثری اقدام کند. بعد از نظامی سنت نظیرهگویی به طور گسترده رواج پیدا کرد. ازجمله مهمترین آثار نظامی که بازتاب عمدهای در ادب فارسی داشت خسرو و شیرین است. این اثر ...
full textپیکرگردانی اساطیر در خسرو و شیرین نظامی
روایات و داستانهای کهن و عامیانه، یکی از مناسبترین بسترها جهت تجلّی و ادامة حیات ایزدان و امشاسپندان و ایزدبانوان به صورت پیکرگردانیشده است. با توجه به منبع اصلی منظومة خسرو و شیرین که روایات محلی بوده است، میتوان بازتاب چهرهها و شخصیتهای اساطیری ایران باستان را در این منظومه یافت. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی/ تطبیقی به بررسی شخصیتهای منظومة خسرو و شیرین چو...
full textغنای قافیه در خسرو و شیرین نظامی
نشان دادن هنر قافیه اندیشی نظامی در سرودن منظومه خسرو و شیرین و ارزشهای نهفته در آن سبب آشکار شدن برجستگی این اثر در بین آثار نظامی و حتی آثاری است که به تقلید از آن سروده شده است. هر چند کمال هنری یک اثر را نمیتوان به دستهای از قواعد و اصول فرو کاست اما با بازاندیشی در فرم درونی و بیرونی منظومه خسرو و شیرین، میتوان ساز و کار هنری نظامی و عواملی را که سبب ارتقای کیفی و ارزش زیباشناختی این...
full textسوسن و سیر (بررسی بیتی از خسرو و شیرین نظامی)
دربارۀ خسرو و شیرین نظامی به عنوان یکی از شاهکارهای ادب غنایی، مقالات و پژوهشهای فراوانی انجام شده و هر یک ازاین پژوهشها این اثر ارزشمند را از دیدگاهی مورد بررسی قرار داده است. امّا آنچه که دارای اهمیت بیشتری است شروح نوشته شده بر خسرو و شیرین است. دلیل این اهمیت نیز کمکی است که این شروح و تفاسیر در فهم ابیات نظامی و درنتیجه گشودهشدن راه برای پژوهشهای دیگر مینمایند. امّا باید گفت علیرغم دقّ...
full textمقایسه خسرو و شیرین شهاب ترشیزی با خسرو و شیرین نظامی
پس از سرودن خمسه توسط نظامی، بویژه دو اثر مشهور غنایی او؛ یعنی لیلی و مجنون و خسرو و شیرین، بسیاری از شاعران در صدد برآمدند که به تقلید از این آثار منظومههایی پدید آورند. یکی از این مقلدان، شهاب ترشیزی شاعر سده دوازدهم و آغاز سده سیزدهم است. شهاب دو منظومه غنایی به نامهای یوسف و زلیخا و خسرو و شیرین دارد که اولی را به تقلید از جامی و دومی را به پیروی از نظامی سروده است. شهاب در مثنوی خسرو و ش...
full textبررسی فضاسازی در منظومهی خسرو و شیرین نظامی گنجوی
در این پژوهش برآنیم تا عنصر فضاسازی را در منظومهی داستانی خسرو و شیرین مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم؛ بدین منظور چهار موضوع از جمله فضای آغاز داستان، فضاسازی شخصیتی، رویدادی و مکانی را گزینش کردهایم تا با استفاده از نشانههای زبانی و تصویری که در تداعی و القای مضمون مطرحشده در هر داستان نقش دارند، هنر نظامی را در زمینهی فضاسازی نشان دهیم. نظامی برای هر یک از قسمتهای داستان خود فضاهای...
full textMy Resources
Journal title
volume 5 issue 3
pages 57- 78
publication date 2011-11-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023