بررسی تغییرات شوری رودخانه به روش هیدروشیمیایی در مناطق بیابانی (مطالعه موردی: رودخانة نمکلان، استان ایلام)

Authors

  • حاجی کریمی دانشیار زمین‌شناسی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
  • مریم موسوی کارشناس ارشد بیابان‌زدایی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
Abstract:

آب برخی از رودخانه‌های مناطق خشک و بیابانی، ضمن عبور از برخی سازندهای زمین‌شناسی شور شده و کیفیّت آن کاهش می‌یابد. پژوهش حاضر به منشأیابی شوری رودخانة نمکلان در ناحیه‌ای گرمسیری در استان ایلام به روش هیدروشیمیایی می‌پردازد. نمونه‌گیری از آب این رودخانه در چهار فصل سال، از شش نقطه در طول مسیر رودخانة نمکلان و از دو نقطه از رودخانة گدارخوش قبل و بعد از تلاقی با رودخانة نمکلان انجام گرفت. تیپ آب رودخانة نمکلان، کلرور سدیمی بوده و به‌دلیل ماندگاری و عدم تغییر معنی‌دار بیشتر این عناصر در آب، ترکیب شیمیایی آب رودخانه در طول مسیر ثابت است که این موضوع با آزمون آماری t مستقل در سازندهای گچساران و آغاجاری بررسی شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از آنالیز نمونه‌ها با استفاده از دستگاه جذب اتمی، میزان املاح و یون‌های مختلف قبل از تلاقی رودخانة نمکلان به گدارخوش، در رودخانة گدارخوش کمتر بوده، امّا پس از اینکه رودخانة نمکلان به گدارخوش می‌پیوندد، میزان این املاح و یون‌ها در رودخانة گدارخوش افزایش معنی‌داری می‌یابد. علّت این تغییر کیفیّت، ورود املاح و یون‌های مختلف از رودخانة نمکلان به رودخانة گدارخوش است. به‌طوری که حداکثر میزان هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم و کربنات سدیم باقی‌مانده در دی‌ماه در رودخانة نمکلان به ترتیب 336، 75 و 23 برابر مقادیر آنها در رودخانة گدارخوش است. با توجّه به آنالیز نمونه‌ها و تیپ آب رودخانة نمکلان مشخّص می‌شود که منشأ شوری رودخانه، افق‌های نمک‌دار سازند گچساران در منطقه است که به‌طور عمده در عمق قرار گرفته و در محدودة مورد بررسی رخنمون سطحی ندارند و توسّط چشمة مولد رودخانة نمکلان به سطح زمین راه می‌یابد.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اثرات خشکسالی بر کیفیت آب زیرزمینی مناطق بیابانی (مطالعه موردی: دشت دهلران، استان ایلام)

پدیده خشکسالی در طول دوره وقوع خود، منابع آب زیرزمینی را تحت تأثیر قرار می دهد که متأسفانه کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این پایان نامه با هدف بررسی تأثیر خشکسالی بر کیفیت آب زیرزمینی دشت دهلران واقع در استان ایلام انجام شده است. برای انجام این تحقیق ابتدا وقوع خشکسالی را طی سال های 1390-1361 با به کارگیری شاخص های خشکسالی شامل: شاخص بارش استاندارد، دهک، معیار z، درصد از بارش بهنجار، شاخص z چی...

مقایسه روش های مختلف آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی در منطقه بیابانی دهلران استان ایلام

Timely and accurate change detection of earth surface features is extremely important for understanding relationships and interaction between human and natural phenomena in order to promote better decision making. Remote sensing data are primary sources extensively used for change detection in recent decades. In this study, images of Landsat (TM) 1985 and Landsat (ETM+) 2007 were analyzed using...

full text

بررسی مسائل بازاریابی محصولات گلخانه‌ای در مناطق بیابانی( مطالعه موردی خیارسبز و گوجه فرنگی استان یزد)

با توجه به اهمیت محصولات خیار و گوجه­فرنگی گلخانه­ای در اقتصاد کشاورزی استان یزد، در این تحقیق با استفاده ازمطالعات میدانی و تکمیل پرسشنامه و مصاحبه حضوری با 67 تولید­کننده، 8 عمده فروش و13 خرده فروش در سال­های 1390-1389 بر اساس روش نمونه­گیری سیستماتیک مسائل و مشکلات مختلف بازاررسانی داخلی محصولات خیار و گوجه گلخانه‌ای بررسی شد. در این راستا، ضمن شناسایی مسیرهای بازاررسانی، حاشیه بازار عمده­فر...

full text

بررسی سازگاری گیاهان مناطق بیابانی نسبت به تغییرات بارندگی با استفاده از شاخص گیاهی NDVI (مطالعه موردی: دشت اردکان-عقدا)

پایش خشکسالی یکی از مهمترین برنامه‌های مدیریت به حساب می آید، اما هزینه‌های اقتصادی، وسعت عرصه‌های طبیعی و صعب‌العبور بودن مناطق مختلف از عواملی هستند که پایش مناطق را با مشکل مواجه می­سازند بنابراین امروزه از تصاویر ماهواره ای به عنوان یکی از سریعترین و کم هزینه ترین روش‌ها جهت پایش و مدیریت مناطق مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطالعه از تصاویر ماهواره ای نوآ و مقادیر بارندگی فصلی و سالانه ...

full text

مقایسه روش های مختلف آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی در منطقه بیابانی دهلران استان ایلام

پایش زمانی و دقیق تغییر عوارض سطح زمین برای درک روابط و کنش های متقابل بین انسان و پدیده های طبیعی به منظور تصمیم گیری بهتر خیلی مهم است. داده های سنجش از دور منابع اولیه ای هستند که به طور گسترده برای پایش تغییر در دهه های اخیر مورد استفاده واقع شده اند. در این مطالعه، تصاویر لندست 4(tm) سال 1364 و لندست 7(etm+) سال 1386 با استفاده از شش تکنیک پایش تغییر در منطقۀ بیابانی دهلران استان ایلام با ...

full text

شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌ها و معیارهای گردشگری پایدار طبیعی در مناطق بیابانی (مطالعه موردی: استان یزد)

 تقاضا برای گردشگری در طبیعت، برنامه­ریزی همه­جانبه و توجه به محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن را ضروری ساخته است. نواحی بیابانی عموماً بعنوان منابع طبیعی بکر شناخته شده‌اند و در صورتی که بخواهیم گردشگری را در این نواحی گسترش دهیم این نواحی نیز مانند سایر سایت‌های طبیعی از قاعده توسعه پایدار مستثتی نیستند. استان یزد در مرکز ایران با وسعت 131000 کیلومتر مربع سومین استان بزرگ کشور است که 65 درصد آن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 26

pages  45- 56

publication date 2018-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023