بررسی تعارض رهیافت‌های تدابیر موقعیت‌مدار نظارت سایبری، با حریم خصوصی کاربران

پیشرفت فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی، شناسایی موقعیت‌های پیش‌جنایی و پیشگیری از بزهکاری احتمالی سایبری را تسهیل کرده است، تا جایی که با کاربست گسترده ابزارهای فاوا، می‌توان امنیت حداکثری این فضا را تأمین کرد. اما، هرچه گستره کاربست روش‌های نظارتی، به‌ویژه نظارت الکترونیکی، افزایش می‌یابد، صیانت از امنیت داده‌های کاربران نیز دشوارتر می‌شود، به‌طوری‌که، همواره چالشی دوگانه فراروی نهادهای مسئول پیشگیری از جرم وجود دارد. آنان ازیک‌سو، مکلف‌اند در چارچوب اسناد و مقررات بین‌المللی و منطقه‌ای حامی حریم خصوصی حرکت کنند و از‌سوی دیگر، موظف به تأمین فضایی عاری از فرصت‌های مجرمانه و پیشگیری از بزهکاری هستند. هرگونه پیشگیری از بزه‌دیدگی برخط، مستلزم تناسب تدابیر اتخاذی با بزه احتمالی و احراز ضرورت کاربست آنها ازسوی مقام صالح قضایی خواهد بود. از‌این‌رو، نمی‌توان در راستای تأمین فضایی امن قیود فوق را نادیده گرفت و با نظارت فراگیر از آماج احتمالی بزه صیانت کرد. استفاده از تدابیر هوش مصنوعی، دوربین‌های مداربسته و سایر روش‌های نظارتی تا جایی مورد پذیرش است که کرامت انسانی آماج بزه مخدوش نگردد و دسترسی غیرقانونی به اطلاعات شخصی آنها برای پیشگیری از خطر احتمالی، مجاز دانسته نشود. در مقاله پیش‌رو، همسویی و یا عدم همسویی رایج‌ترین تدابیر رسمی نظارتی با چارچوب‌های حقوق بشری صیانت از حریم خصوصی ارزیابی و جنبه‌های گوناگون تداخل آنها را با حریم خصوصی بررسی خواهیم کرد و سپس راه‌حل مناسب با هر یک را ارائه خواهیم داد.