بررسی تطبیقی مکاتب مطالعات فرهنگی و جامعه‌شناسی فرهنگی

author

  • صادق جهانبخش گنجه دانشجوی دکتری سیاستگذاری فرهنگی، دانشگاه خوارزمی و عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
Abstract:

فرهنگ، بستری است که تمام رفتارهای پایدار اجتماعی در درون آن صورت می­گیرد. منظور از بستر، محیط غیرمادی ساخته شده انسانی است که شامل ارزش­ها، باورها، آداب و رسوم و غیره است و مهمترین ویژگی آن پایداری و چسبندگی است و به رفتارهای پایدار انسان شکل می­دهد. در حقیقت رفتارهای پایدار انسان نتیجه فرهنگ خاصی است که دارد و تفاوت این رفتارها نتیجه تفاوت فرهنگ­ها است. براین اساس مکاتب و نظریات گوناگونی به فرهنگ و زمینه­های آن‌ها پرداخته­اند. در این مقاله ما در صدد برآمده‌ایم تا دو مکتب مطالعات­فرهنگی و جامعه شناسی­فرهنگی را که ضمن تأثیر­گذاری بر جریان­های موجود در جامعه نقش مهمی را در این راه ایفا کرده­اند، بررسی کنیم. براین اساس در ابتدا مکتب مطالعات­فرهنگی معرفی شده است و در مرحله بعد به معرفی جامعه­شناسی فرهنگی پرداخته­ایم و در پایان مقایسه‌ای بین دو مکتب مذکور از حییث تفاوت­های دو مکتب ذکر شده است. دو مکتب فوق با وجود مشترکاتی مانند خاستگاه مارکسیستی و خاستگاه اروپایی دارای تفاوت‌هایی نیز با هم هستند این تفاوت ها عبارتند از نوع نگاه آن­ها به فرهنگ، موضوع مورد مطالعه آن­ها، تفاوت در مکان­های جغرافیایی متفاوت و نوع رویکرد اتخاذ شده از طرف دو مکتب برای بررسی پدیده­های اجتماعی. براین اساس این مکاتب اگرچه شباهت­هایی باهم دارند اما از نظر هستی­شناسی یعنی نوع نگاه آن­ها به فرهنگ، معرفت­شناسی و روش­شناسی دارای تفاوت­های اساسی با هم دیگر هستند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعات فرهنگی و مطالعات حافظه

تحولات ساختاری و ارزشی برآمده از چرخش فرهنگی در جوامع معاصر، به موازات رشد، توجه به مقولة حافظه را به‌دنبال داشته است. حافظة فرهنگی به ابزار مهمی در تولید گفتمان‌ها و بازنمایی‌ها و نیز شکل‌دهی هویت فرهنگی گروه‌های اجتماعی و ارتباط با بسیاری از نهادها و ساختارهای اجتماعی تبدیل شده است. پیوند حافظه با فرهنگ عامه‌پسند و نقش صنایع فرهنگی در تولید، بازآفرینی یا تغییر حافظه‌های فرهنگی اهمیت استراتژیک...

full text

بررسی تطبیقی مکتب انتقادی فرانکفورت و مطالعات فرهنگی بیرمنگام

دو مکتب «مطالعات فرهنگی بیرمنگام» و «انتقادی فرانکفورت» ضمن تاثیرپذیری از جریان­های سیاسی-اجتماعی قرن بیستم، نقش مهمی در تحولات سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و علمی جهان معاصر  ایفا نموده­اند و مطالعه تطبیقی این دو مکتب با رویکرد انتقادی، مواجهه منطقی و خودآگاه، با این مکاتب را به دنبال خواهد داشت. ازاین­روی، تلاش شده است، با بهره­گیری از روشهای مقایسه­ای توافق و اختلاف پرزوسکی و تیون، ضمن بیان وجوه ا...

full text

مطالعات فرهنگی و مطالعات حافظه

تحولات ساختاری و ارزشی برآمده از چرخش فرهنگی در جوامع معاصر، به موازات رشد، توجه به مقوله حافظه را به دنبال داشته است. حافظه فرهنگی به ابزار مهمی در تولید گفتمان ها و بازنمایی ها و نیز شکل دهی هویت فرهنگی گروه های اجتماعی و ارتباط با بسیاری از نهادها و ساختارهای اجتماعی تبدیل شده است. پیوند حافظه با فرهنگ عامه پسند و نقش صنایع فرهنگی در تولید، بازآفرینی یا تغییر حافظه های فرهنگی اهمیت استراتژیک...

full text

ملاحظات روش شناختی در مطالعات فرهنگی

مسئلۀ روش توجه چندانی را در مطالعات فرهنگی به خود جلب نکرده است. شاید نشـود ایـن غیبـت را نـوعی غفلـت یـااهمال تلقی کرد، بلکه بهتر است از وجود مناقشه بر سر این موضوع سخن گفت که آیا مطالعات فرهنگی مـیتوانـد روش-شناسی و تکنیک های متمایزی داشته باشد یا خیر؟ در این مقاله، ابتدا دربارة مناقشۀ مذکور بحث مـیشـود و سـپس، بـهمسائل مهمی پرداخته میشود که هرگونه بحث از روش مطالعات فرهنگی ...

full text

جغرافیای فرهنگی؛ تبیین نظری و روش‌شناختی کاربرد در مطالعات نواحی فرهنگی

جغرافیای فرهنگی یکی از شاخه‌های جغرافیای انسانی است که علل تفاوت فرهنگ‌ها و ارزش‌های انسانی را در نواحی فرهنگی مورد بررسی قرار می‌دهد. در این نوشتار به بررسی ماهیت، مبانی نظری و روش‌شناختی جغرافیای فرهنگی پرداخته شده است. سوال اصلی این مقاله این است که قلمرو و ماهیت جغرافیای فرهنگی چیست و چه سیر تحولی را طی کرده است؟ و کاربرد روش‌های جغرافیای فرهنگی در شناخت نواحی فرهنگی چیست؟ بدین منظور، برای...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 32

pages  109- 139

publication date 2017-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023