بررسی تطبیقی تعلیمی نقش‌های نمادین پرندگان در خسرو و شیرین و لیلی و مجنون

Authors

  • احمد خاتمی استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید بهشتی- ایران
  • حمید ایاز دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی - واحد تهران جنوب- ایران
Abstract:

نمادها بخشی از فرهنگ یک ملت هستند که برای درک بهتر اسطوره‌ها و آثار ادبی آن ملت باید به مفاهیم آن‌ها پی برد. نماد، علامت، اشاره یا کلمه‌ای است که پیامی گاه متناسب با ظاهر و گاه ورای معنی ظاهری خود دارد. نمادها در تمامی عرصه‌های هستی جایی برای خود گشوده‌اند. جانوران، گیاهان، آدمیان، اشیا و ... مصادیقی هستند که با نمادها در پیوندند. این پژوهش بر آن است تا به این پرسش‌ها پاسخ دهد که بسامد نام پرندگان در خسرو و شیرین و لیلی و مجنون چگونه است؟ هر یک از پرندگان در این دو اثر در چه مفاهیم نمادینی به کار رفته‌اند؟ آیا بین مفهوم نمادین آن‌ها تطابق وجود دارد یا خیر؟ برای به دست آوردن پاسخی علمی، نخست این دو اثر مورد مطالعه‌ی دقیق قرار گرفته؛ آن ‌گاه مفاهیم نمادین نهفته در لابه‌لای پیام‌ها و صورخیال موجود در این دو اثر برجسته شده؛ نیز مفاهیمی که دارای مایه‌های غنایی هستند مشخص گردیده؛ سرانجام به مقایسه‌ی این مفاهیم با زبان نمودار پرداخته شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

علل و انگیزه‌های رویکرد تعلیمی در منظومه‌های عاشقانۀ شیرین و خسرو و مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی

گونۀ ادبی شعر تعلیمی حدود و ثغور خاصی ندارد و در بطن و جوف اغلب مضامین شعر فارسی از جمله ادب غنایی جاری و ساری است و این امر بدان سبب است که برای شاعران عارف، داستان بهانه‌ای برای طرح مباحث تعلیمی بوده است. پژوهش حاضر می‌کوشد تا علل و انگیزه‌های کاربرد مضامین تعلیمی و اندرزی را در منظومه‌های غنایی شیرین و خسرو و مجنون و لیلی امیر خسرو دهلوی بررسی و تحلیل کند. امیر خسرو دهلوی (...

full text

نقد تحلیلی - تطبیقی منظومه ی«خسرو و شیرین» و‌«لیلی و مجنون» نظامی گنجوی

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

full text

بررسی تقابل‌های دو گانه در مثنوی‌های عاشقانه لیلی و مجنون و خسرو و شیرین نظامی

تقابل‌های دوگانه از مفاهیم و مؤلفه‌های اساسی در ساختارگرایی و نظریات زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی است که در باورهای کهن بشری ریشه دارد. بنا بر اهمیت بررسی تقابل‌های دوگانه در آثار فاخر ادبیات فارسی این تحقیق درصدد است به بررسی تقابل‌های دوگانه در مثنوی‌های عاشقانه نظامی، لیلی و مجنون و خسرو و شیرین پرداخته و ابعاد مختلف این مسأله را در این دو اثر فاخر مورد تبیین و تحلیل قرار دهد. منظومه‌های عاشقانه...

full text

نقد تحلیلی - تطبیقی منظومه ی«خسرو و شیرین» و «لیلی و مجنون» نظامی گنجوی

یکی از انواع ادبی معروف و گسترده در زبان فارسی، ادبیّات غنایی است. دوره­ی کمال اشعار غنایی نیز در زبان فارسی از قرن چهارم آغاز گردیده است. در ادب پارسی در کنار قالب غزل، برای بیان مضامین غنایی و عاشقانه، استفاده از مثنوی های عاشقانه نیز رواج دارد. اصولاً داستان سرایی از انواعی است که بسیار زود در شعر فارسی مورد توجّه قرار گرفته است. عنصری در قرن پنجم چند داستان و از جمله«وامق و عذرا» را به نظم کشی...

full text

غیرت در منظومه‌های عاشقانه (ویس و رامین، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون)

اساس و موضوع اصلی منظومه‌های عاشقانه، عشق و محبت است و از آنجا که از دید عرفا عشق و غیرت ملازم همدیگرند، در این منظومه‌ها شاهد موارد گوناگون غیرت ورزی شخصیت‌ها هستیم. در منظومه ویس و رامین، موبد و ویرو و رامین رقیبانی هستند که بر سر تصاحب ویس به جدال با یکدیگر می پردازند و گاه در این راه دچار غیرت می‌شوند و حتی گاه کار به جنگ و لشکرکشی می‌کشد. همین رشک و غیرت بین گل و ویس بر سر رامین نیز وجود د...

full text

غیرت در منظومه‌های عاشقانه (ویس و رامین، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون)

اساس و موضوع اصلی منظومه‌های عاشقانه، عشق و محبت است و از آنجا که از دید عرفا عشق و غیرت ملازم همدیگرند، در این منظومه‌ها شاهد موارد گوناگون غیرت ورزی شخصیت‌ها هستیم. در منظومه ویس و رامین، موبد و ویرو و رامین رقیبانی هستند که بر سر تصاحب ویس به جدال با یکدیگر می پردازند و گاه در این راه دچار غیرت می‌شوند و حتی گاه کار به جنگ و لشکرکشی می‌کشد. همین رشک و غیرت بین گل و ویس بر سر رامین نیز وجود د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 22

pages  13- 34

publication date 2015-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023