بررسی تحلیلی قوامیت در آیه (الرجال قوامون علی النسا)

author

Abstract:

 آیه قوامیت یکی از بحث برانگیزترین آیات قرآن است که تاکنون تفاسیر متعددی درباره آن نوشته شده است. این تفاسیر از برخی جهات، سر آشتی و وفاق می جویند و از بعضی جهات، رویاروی هم قرار می گیرند. پاره ای از مفسرین دلیل قوامیت مردان و زنان را، تحمل بار سنگین زندگی از نظر تأمین معاش و نفقه ذکر می کنند، و آن را مختص به « اجتماع منزلی» می دانند و برخی هم وجه تفضیل و امتیاز مرد و زن را، عقل و علم و ولایت گفته اند و استدلال کرده اند که تفوق و استیلای مرد بر زن، به مانند سلطه ولات و حکام بر رعیت است. مردان به خرد و قدرت و تدبیر آراسته اند. از این رو، نبوت، امامت و ولایت به آنان تعلق یافته است . از دیدگاه این گروه از مفسران دایره قوامیت افزون بر اجتماع منزلی، شامل اجتماع مدنی هم می شود. در این مقاله، نخست با بررسی تفاسیر مختلف، دیدگاه موافقان با تعمیم قیمومت مرد، در حوزه اجتماع نقد شده است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و نقد دیدگاه های مفسران و صاحبنظران اسلامی در تفسیر آیه 34 سوره نساء (الرجال قوامون علی النساء ...)

آیه 34 سوره نساء با محوریت سه موضوع "قوامیت مرد در خانواده"، "نشوز زن" و "راهکار مقابله با نشوز" به بیان بخشی از احکام خانواده، بلکه اساسی ترین مسائلی که خانواده ممکن است با آن درگیر شود می پردازد. نگارنده قوامیت مرد را در راستای مدیریت وی تبیین کرده و خدمتگزاری مرد که به عنوان مفهوم قوامیت از ناحیه برخی تعیین شده را به عنوان یکی از ثمرات این مدیریت تحلیل می کند. در تحلیل مفهوم نشوز زن، نگارند...

15 صفحه اول

بررسی جواز مدیریت های زنان بر اساس آیه قوامون

آیا با استناد به قوامیت مردان در آیۀ قوامون می‌توان حرمت ولایت و مدیریت‌های اجتماعی زنان را استنتاج کرد؟ اثبات حرمت مدیریت‌های زنان به این بستگی دارد که اولاً دامنۀ قوامیت بالاصاله یا بالقیاس عام باشد؛ ثانیاً قوامیت به معنای تسلط و ولایت باشد. ثالثاً مدیریت‌های اجتماعی از جنس ولایت باشند. هیچ‌یک از این فرض‌ها ثابت نیست؛ زیرا با توجه به دو علت و یا حکمت مذکور در آیه (بِما فَضَّلَ‏ اللَّهُ‏، بِما أَنْفَ...

full text

آیه مباهله و امامت علی علیه السلام

آیه شصت و یکم سوره آل‌عمران که در جریان مباهله‌ پیامبر با مسیحیان نجران نازل شده و مشهور به آیه «مباهله» است، از روشن‌‌ترین دلایل قرآنی بر فضیلت اهل بیت عصمت و به ویژه امیر مؤمنان (ع) است. در این آیه آمده است: «... فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمُ‏ْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنفُسَنَا وَ أَنفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتهَِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلىَ الْکَذِبِین». علمای شیعه، به اتفاق، با استناد به قرائن درون‌متنی و برون‌متنی مصداق «انف...

full text

بررسی فقهی مدیریت زنان در آیینة وحی با رویکرد فقهی امام خمینی(س)

: مقاله حاضر  برای پاسخ به این پرسش است که آیا مدیریت زنان به ویژه در سطوح کلان (مدیر کل، وزارت و ریاست قوای سه گانه) حرام شرعی است یا خیر؟ ابتدا آیاتی که فقها برای اثبات حرمت حکومت و مدیریت زنان استفاده کرده‌اند، تبیین و نحوه استدلال به آنها تقریر می‌شود آنگاه دلالت آنها مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. مهم‌ترین آیه، آیه «قوامون» است که در آن پس از بیان فتوای امام خمینی، نحوه استدلال به آن ا...

full text

ماهیت قوامیت

این پژوهش به بررسی ماهیت قوّامیت مرد در فقه شیعه می‌پردازد و تلاش می‌کند به این پرسش پاسخ دهد که «آیا ماهیت قوّامیتْ کارپردازی و عامل اجرایی بودن است یا نوعی ولایت؟». برای پاسخ به این پرسش در ابتدا دو آیه‌ «قوّامون» و «درجه» مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ سپس، روایاتی که رابطه زن و شوهر و احکام این رابطه را بیان می‌کنند تحلیل سندی و دلالی می‌گردند و در پایان، آثار قوّامیت در ابواب مختلف فقهی مرور می‌گردد...

full text

قلمرو قوامیت مرد؛ خانواده یا اجتماع

در بحث مشارکت اجتماعی زنان برای جواز یا محدود کردن این مشارکت، به ادله‌ای که قوامیت مرد را بیان می‌کند، استدلال می‌شود که دراین‌میان آیة قوامون و آیة درجه از اهمیت بیشتری برخوردارند. این پژوهش با بررسی این ادله می‌کوشد به این پرسش پاسخ گوید که آیا می‌توان قوامیت را به عنوان دلیلی عام در مباحث اجتماعی زنان اثبات کرد. برای پاسخ به این پژوهش پس از گزارشی از آرای مختلف دربارة قلمرو قوامیت، ادلة موا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  24- 51

publication date 2004-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023