بررسی تحلیلی ساختار قدرت سیاسی ـ اجتماعی در ایل بختیاری از قاجاریه تا انقلاب اسلامی

Authors

Abstract:

ایل بختیاری یکی از ایل‌های مهم و مقتدر جنوب ایران بوده است که در طول تاریخ خود، فراز و فرود بسیاری داشته و نقش بسزایی در تاریخ ایران و تحولات این کشور ایفا کرده است. ساختار اجتماعی ـ سیاسی بختیاری‌ها از الگوی خاصی پیروی و در طول تاریخ تغییر کرده است. قدرت در بختیاری، برخلاف جوامع عشایری دیگر، از سطوح و لایه‌های گوناگونی تشکیل شده بود. ساختار تیره‌ای بختیاری، که از کوچک‌ترین جزء یعنی خانواده یا بّهون (سیاه چادر) تا بزرگ‌ترین آن یعنی شاخه (لنگ) را دربرمی‌گرفت، خودبه‌خود باعث تفرق و پراکندگی قدرت می‌شد. هنگامی که همة این اجزا با یکدیگر متحد و یکپارچه می‌شدند، ایل یا اتحادیة ایلی را تشکیل می‌دادند.   در گذشته خان‌ها در رأس ساختار سیاسی و کلانتران و کدخدایان و ریش‌سفیدان به‌ترتیب بعد از آن‌ها قرار داشتند، اما با قدرت‌گرفتن دولت مرکزی و گسترش پاسگاه‌های نظامی به‌تدریج از قدرت خان‌ها کاسته و ساختار سیاسی بختیاری‌ها تغییر کرد، به‌طوری که امروز خان‌ها در ساختار قدرت بختیاری‌ها جایگاهی ندارند.   این‌که ساختار قدرت سیاسی و اجتماعی در گذشتة جامعة بختیاری چگونه بوده و در طول زمان چه تغییراتی داشته و عوامل این تغییرات چه بوده مسائلی است که در این مقاله بررسی می‌شود؛ و هدف از این پژوهش «بررسی تحلیلی ساختار قدرت در ایل بختیاری»، از قاجاریه تا انقلاب اسلامی، است. مقالة حاضر با روشی توصیفی و تحلیلی بر پایة منابع کتابخانه‌ای در صدد پاسخ‌گویی به این مسائل است و پس از ارزیابی داده‌های تاریخی و تجزیه و تحلیل آن‌ها، به سازماندهی و استنتاج آن پرداخته است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تحلیلی جامعه‌شناسی تاریخی ساختار قدرت سیاسی، اجتماعی در ایل بختیاری

هدف: هدف از این پژوهش بررسی تحلیلی جامعه‌شناسی تاریخی ساختار قدرت در ایل بختیاری از عصر قاجار تا انقلاب اسلامی است. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روشی توصیفی و تحلیلی بر پایۀ منابع کتابخانه‌ای و پس از ارزیابی داده‌های تاریخی و تجزیه و تحلیل آن به سازماندهی و استنتاج پرداخته است. یافته‌ها و نتایج: یافته‌ها نشان می‌دهد که ایل بختیاری یکی از ایلات بزرگ جنوب ایران بوده است که در طول تاریخ خود، فر...

full text

بررسی تحلیلی جامعه شناسی تاریخی ساختار قدرت سیاسی، اجتماعی در ایل بختیاری

هدف: هدف از این پژوهش بررسی تحلیلی جامعه شناسی تاریخی ساختار قدرت در ایل بختیاری از عصر قاجار تا انقلاب اسلامی است. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با روشی توصیفی و تحلیلی بر پایۀ منابع کتابخانه ای و پس از ارزیابی داده های تاریخی و تجزیه و تحلیل آن به سازماندهی و استنتاج پرداخته است. یافته ها و نتایج: یافته ها نشان می دهد که ایل بختیاری یکی از ایلات بزرگ جنوب ایران بوده است که در طول تاریخ خود، فر...

full text

تکاپوهای سیاسی ـ اجتماعی ذهبیه از سقوط اصفهان تا برآمدن قاجاریه (1135-1210ق)

سلسله ذهبیه با داشتن پیشینه حمایت همه سویه از حکومت صفوی (907-1135ق)، به ناگهان با سقوط اصفهان و حوادث پس از آن، از جمله روی کارآمدن حاکمیت افشاریه و زندیه (1149-1209ق)، روبرو گردید. سیر فعالیتهای اجتماعی – سیاسی این سلسله در طول این سال ها، از جمله دوره هایی است که پژوهش روشمند و مستقلی درباره آن انجام نگرفته است. از این رو مسأله اصلی پژوهش حاضر هم ناظر به چگونگی تعامل و سلوک سلسله ذهبیه با حا...

full text

کارکردهای سیاسی «نهاد مرجعیت» از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی

در نبود احزاب سیاسی کارآمد در جامعه ایرانی در سال‌های بین انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی، نهاد مرجعیت با توجه به خاستگاه مذهبی و پایگاه اجتماعی‌ خود در جامعه توانست برخی از کارکردهای احزاب سیاسی را در جامعه برعهده گیرد. هرچند کارکردهای سیاسی نهاد مرجعیت در ایران، برخاسته از خاستگاه مذهبی آن است؛ اما به‌خودی‌خود وجهی بارز از فعالیت‌های این نهاد است. سازوکارهای اعمال قدرت در نهاد مرجعیت با نهادها...

full text

بازتاب زندگی اجتماعی و فرهنگی زنان ایل بختیاری بر اساس آثار سفرنامه‌نویسان خارجی دورة قاجاریه

مقالة حاضر بر آن است به این پرسش پاسخ دهد که سفرنامه‌نویسان خارجی در نگاشته‎هایشان چگونه مؤلفه‌های اجتماعی و فرهنگی زنان بختیاری را تبیین کرده‌اند؟ پژوهش حاضر، که به شیوة تبیین تاریخی و با مراجعه به منابع و داده‌های سیاحان خارجی تنظیم شده، حاکی از آن است که سیاحان به وضعیت زنان بختیاری توجه خاصی معطوف داشته‌اند، به‌ویژه سفرنامه‌نویسان زن که با زنان بختیاری ارتباط تنگاتنگی داشته‌اند و با موشکافی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 1

pages  15- 50

publication date 2011-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023